10364

jednych substancji, a nie do przebycia dla innych. Najważniejszym zadaniem łożyska jest odżywianie płodu, zaś składniki odżywcze są wybiórczo przepuszczane przez łożysko, które jest tworem żywym i potrzebuje zaopatrzenia w den i składniki odżywcze. Poprzez łożysko substancje odżywcze przenikają z krwi matki do krwiobiegu płodu. Wraz z płodem i matką stanowi jeden organizm.

Ad.l Poszczególne gatunki roślin i zwierząt przekazują swoją informację genetyczną w postaci kwasów dezoksyrybonukleinowych (DNA). Nić DNA jest molekularną podstawą kodu genetycznego i tworzą one twory zwane chromosomami. Człowiek posiada, w każdej diploidalnej komórce somatycznej 46 chromosomów ułożonych w 23 pary. Po jednym chromosomie pochodzi od ojca i po jednym od matki.

Właściwości poszczególnych genów, chromosomów oraz całego genotypu, który jest sumą genetyczną informacji, jaka zawarta jest w organizmie, przejawiają się przez regulację całego organizmu Występuje ona na wielu poziomach, od molekularnego po organizmalny. Wzajemne powiązania czynności genów wynikają z ich współdziałania lub wzajemnego oddziaływania na siebie. Przejawiać się to może w formie addytywnego (sumującego się) wpływu na pewne cechy lub też dominacji jednych genów nad innymi, oraz wzajemnego korygowania czynności genów. Endogenne czynniki genetyczne nazwać można determinantami, gdyż już w chwili zapłodnienia określają zasadnicze, biochemiczne normy reakcji organizmu, a tym samym przebieg rozwoju w danych warunkach.

Czynniki edogenne paragenetyczne oraz niegenetyczne matki, jest to grupa czynników współdziałających, które względem organizmu płodu są zewnętrzne a endogenne w stosunku do organizmu matki. Dotyczy głównie wpływów jakim podlega zarodek i płód Endogenne czynniki paragenetyczne obejmują:

-    wpływ genów właściwych organizmowi matki także tych, których matka nie przekazała swojemu dziecku na rozwijające się śródmacicznie jej dziecko

-    wpływ wieku matki i ojca na biologiczną wartość ich gamet, szczególnie protoplazmy jaja

-    wpływ kolejności ciąży na immunologiczne właściwości matki i oddziaływanie jej reakcji odpornościowych na płód.

Tę grupę czynników, która wiąże się z genetycznymi właściwościami rodziców i płodu oraz cytoplazmatycznych oddziaływań matki nazwać można para genetyczną. Wspomnieć należy także, o wpływie metabolizmu matki jako środowiska rozwoju płodu, z którym kontaktuje się on silniej niż samodzielny organizm ze środowiskiem zewnętrznym oraz pourodzeniowy, biologiczny wpływ matki na drodze karmienia własnym mlekiem. Środowisko śródmaciczne matki jest po części środowiskiem zewnętrznym a po części wewnętrznym płodu, bowiem wiele substancji wnika przez barierę łożyska stosunkowo swobodnie. Na środowisko wewnętrzne wpływa zaś jej wiek, liczba poprzednich ciąży i warunki oraz tryb jej życia przed okresem ciąży. Spożywanie mleka matki po urodzeniu przedłuża jej wpływ na drodze oddziaływań głównie hormonalnych. Zespół czynników paragenetycznych łącznie nazywamy regulatorami i stymulatorami, bo pobudzają i regulują przebieg rozwoju płodu oraz wywierają wpływ na późniejszy rozwój potomka.