10931

Charakterystyka ilościowa jest wyrażana zasadniczo przez wielkość znaku. Jest to logiczny sposób przedstawiania wielkości zjawiska czy faktu, ponieważ wielkość znaku można zmierzyć bezpośrednio i pozostaje ona w określonym stosunku do ilości.

Charakterystyka jakościowa jest zwykle wyrażana za pomocą takich cech graficznych znaków jak: jasność, ziarnistość, barwa i orientacja. Jasność jest przy tym rozumiana jako proporcja czerni do bieli: im więcej jest bieli w deseniu lub barwie, tym ich jasność jest większa

3. Skale Domiarowe i ich zastosowanie

Mapa zawiera dwa podstawowe rodzaje wypowiedzi, mianowicie charakterystyki jakościowe i ilościowe, które można identyfikować z odpowiednimi skalami pomiarowymi.

Skala pomiarowa system symboli kodujących wyniki pomiaru, lub ogólniej dowolne dane. Symbole te charakteryzują mierzone obiekty pod względem określonej zmiemie.

Skale pomiarowe klasyfikuje się według sposobu w jaki można zestawiać wyniki dwóch pomiarów. Klasy te tworzą ciąg od skali nominalnej do skali absolutnej. Każdy kolejny typ skal pomiarowych umożliwia więcej operacji niż poprzedni:

•    skala nominalna - wartości na tej skali nie mają oczywistego uporządkowania (np. nazwy miejscowości). Jedyną dozw oloną relacją porównującą dwie wartości na skali nominalnej jest równość. Wśród skal nominalnych wyróżnia się czasem skale dychotomiczne przyjmujące tylko dwie wartości, np. odpowiedź na pytania tak/nie.

•    skala porządkowa - wartości mają jasno określony porządek, ale nie są dane odległości między nimi (np. wykształcenie). Oprócz rówuości możliwe są relacje porządku (<><>)

•    skala interwałowa (przedziałowa) - różnice pomiędzy wartościami mają sensowną interpretację, ale ich iloraz nie. Np. daty.

•    skala ilorazowa (stosunkowa) - me tylko różnice, ale także ilorazy wielkości mają interpretację. Przykładem jest masa (coś może być dwa razy cięższe). Wielkości na skali ilorazowej można dodawać odejmować i dzielić przez siebie.

•    skala absolutna - skala w której dla danej zmiermej istnieje tylko jeden sensowny sposób zakodowania wyników' pomiaru. Przykładem są zmieruie typu "liczba wystąpień x w^r zbiorze".

Wartości na wszystkich skalach można zapisywać za pomocą liczb, wartości na skalach dychotomicznej. nominalnej i porządkowej także za pomocą iruiych symboli, np. tekstów'.

Według niej są wyrażane atrybuty obiektów, ponieważ od niej zależy metoda przedstawiania danych. Przed podjęciem decyzji o wyborze kartograficznej metody prezentacji należy rozpoznać, na jakim poziomie skali pomiarowej są ujęte dane i w przypadku, gdy ujęcie to nie odpowiada potrzebom danej mapy dokonać zmiany.

Wyróżniamy 4 poziomy skali pomiarowej:

•    nominalny (jakościowe cechy zjawisk: płeć, język, religia. Atrybuty różnią się rodzajem, przy czym żaden nie jest wużniejszy od irmych);

•    porządkowy (Atrybuty różnią się między sobą. przy czym zachodzi miedzy nimi relacja porządku, np. jedne z nich są ważniejsze lub w iększe niż irrne. Nie można powiedzieć o ile różnią się wartości cech);

•    interwałowy (atrybuty mają cliarakter liczbowy. Można określić nie tylko ich porządek, ale także o ile większy jest jeden obiekt od drugiego. Nie jest możliwe określenie, ile razy większy jest obiekt od innych obiektów);

•    wskaźnikowy (wartości atrybutów są różne, można je uporządkować, przy czym wartości mogą być odniesione w stosunku do siebie)."