Po wycelowaniu lunety niwelatora na łatę (zakładamy, że łata ustawiona jest w pionie) uzyskujemy obraz w polu widzenia lunety jak na lysunku poniżej. Właściwy odczyt wykonujemy za pomocą środkowej kreski poziomej krzyża kresek.
Dokonując odczytu z łaty należy zawsze mieć na uwadze, że odczyt powinien składać się z 4 cyfr. Pierwsza cyfra oznacza zawsze wartości metrów, druga cyfra definiuje decymetry, trzecia cyfra oznacza centymetry a czwarta (szacowana przez obserwatora) określa wartości milimetrów.
Sprawdzenie i rektyfikacja niwelatora składa się z sprawdzenia: a prostopadłości poziomej płaszczyzny głównej libeli do osi obrotu niwelatora b pionowego położenia siatki kresek niwelatora,
c poprawnego działania kompensatora w wyznaczonym zakresie poziomowania niwelatora za pomocą libeli,
d poziomego położenia osi celowej niwelatora a Sprawdzenie prostopadłości płaszczyzny głównej libeli do osi obrotu niwelatora
Niwelator jest ustawiany tak, aby linia łącząca wybrane dwie śrubki rektyfikacyjne była równoległa do linii łączącej dwie śrub poziomujących
Obracając śruby rektyfikacyjne sprowadzany jest środek pęcherzyka do punktu głównego libeli.
Po obrocie niwelatora o 180° pęcherzyk powinien znajdować się w punkcie głównym. W
przeciwnym przypadku połowę wychylenia x usuwa się śrubkami rektyfikacyjnymi
resztę śrubami poziomującymi. Podobnie, połowę wychylenia w kierunku
prostopadłym , usuwa się trzecia śrubką rektyfikacyjną, a resztę kolejna śrubą poziomującą.
Dla
kontroli niwelator jest obracany o 180° i w wypadku zejścia pęcherzyka z punktu głównego libeli rektyfikacja jest poprawiana tak samo jak poprzednio.
b - Sprawdzenie pionowego położenia siatki kresek niwelatora
Siatkę kresek niwelatora sprawdza się, celując spoziomowanym niwelatorem na
znajdujący się w odległości ok. 20 m widoczny na kontrastowym tle cienki sznurek