16713

Historia psychologii - tło historyczne

•    Psychologia, podobnie jak ekonomia początki swoje ma w starożytnej Grecji

•    Arystoteles przedstawiał różne koncepcje dotyczące umysłu (znajdującego się w sercu wg. Arystotelesa), zmysłów i osobowości człowieka

•    Teoria Arystotelesa dotycząca zamysłów, uczenia się i pamięci obowiązywała w myśleniu psychologicznym przez kilka kolejnych wieków

•    Największy wpływ wywarła koncepcja Arystotelesa, który mówi o tym w jaki sposób zapamiętujemy różne rzeczy: na podstawie „styczności w czasie, podobieństwa i kontrastu". I tak pamiętamy kogoś o imieniu Paweł, ponieważ był on z Piotrem lub dlatego, że jest on taki jak Piotr albo z uwagi na to, że jest całkowitym przeciwieństwem Piotra. Wspomniane skojarzenia stały się w późniejszym czasie teorią opartą na założeniu, że wszystkie operacje umysłowe zależne są od asocjacji (skojarzeń) zakorzenionych w naszych doświadczeniach

•    W latach 60. I 70. XIX w. po przeprowadzonych eksperymentach, w których zastosowano metody nauk przyrodniczych, psychologie uznano za niezależna naukę.

Narodziny psychologii jako nauki są wiązane z rokiem 1897 i nazwiskiem Wilhelma Wundta. Który wówczas założył swoje laboratorium w Lipoku. Wundt zajmował się kombinacją psychologii i psychofizyki.

W nowym podejściu m.in. Wundta skojarzenia pomiędzy bodźcem a reakcją były pojmowane mechanicznie (brak było już miejsca na oczekiwania, wybieganie myślami w przyszłość czy planowanie).

Na początku XX w. nowe spojrzenie na człowieka oparte zostało behawioryzmem Watsona - przedmiotem psychologii miało być zachowanie a nie stany psychologiczne. W połowie XX w. zalazło to odzwierciedlenie w teorii warunkowania instrumentalnego (sprawczego) Skinnera.*

•W myśl tej teorii uczymy się pewnych reakcji obserwujących konsekwencje, do których te reakcje prowadzą. Jeśli jakaś reakcja ponosi mi korzyść (pozytywny czynnik wzmacniający) - będę ją wykonywać częściej, jeśli ponosi mi szkody (negatywny czynnik wzmacniający) - będę rzadziej ją wykonywać.

Psychologia u schyłku XIX w. rozwijała się w bardzo szybkim tempie jako nauka eksperymentalna. Psychologowie eksperymentalni problemy badawcze czerpali raczej z filozofii a niżeli z życia codziennego miejsca pracy. Ekonomiści potrzebowali znacznie szerszych danych (Zmiana - praca Wiliama Janesa (1980) -usystematyzowanie wiedzy psychologicznej).

Psychologia rozwinęła wiele gałęzi - nie opierają się one jednak w przeciwieństwie do ekonomii na wspólnych założeniach.