1
Charakterystyka metody SPACE
Wśród wielu decyzji strategicznych, jedną z podstawowych jest wybór rodzaju działalności (domeny działania, segmentów) opisywanych zwykle w kategoriach produktu i tynku. Dotyczą one głównie strategii ekspansji. W stosunku do rzeczywistych i potencjalnych domen należy znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:
> Które z istniejących powinny wzrastać?
> Które powinno się stabilizować na istniejącym poziomie?
> Które trzeba redukować, likwidować?
> Kiedy można inwestować w branże dotychczas nie brane pod uwagę w strategii rozwoju firmy?
Istnieją pewne metody mogące dać odpowiedź na powyższe pytania. Zalicza się do nich ogólne metody rachunku ekonomicznego oraz metody portfelowe. Jedną z metod portfelowych jest metoda oceny pozycji konkurencyjnej i działalności firmy - Strategie Position and Action Evaluation - służąca do podejmowania decyzji o dywersyfikacji działalności firmy lub oceny poszczególnych jej domen (segmentów).
Wśród metod określania pozycji strategicznej firmy metoda SPACE wyróżnia się skwantyfikowanym podejściem w oszacowaniu miejsca danej organizacji w otoczeniu, oryginalnymi wymiarami organizacji i otoczenia oraz ciekawą interpretacją wyników i propozycji zachowań strategicznych. Procedura metody SPACE jest zbliżona do techniki SWOT.
2. Etapy postępowania
Tok postępowania w tej metodzie można podzielić na cztery etapy:
1. Wyznaczenie czterech wymiarów przestrzeni, w której identyfikuje się pozycję firmy, jak i charakteryzujących je determinant.
2. Naiysowanie układu współrzędnych, którego półosie (+x, -x, +y, -y stanowią odpowiednio: IS, CA, FS, ES).
3. Skwantyfikowanie wymiarów i determinant.
4. Określenie pozycji strategicznej firmy.
Przestrzeń w której identyfikuje się pozycje firmy, jest określona czterema wymiarami:
> Dwoma wewnętrznymi, dotyczącymi konkretnej firmy, tj.:
■ mocą finansową (FS- ang financial strength)
■ przewaga (pozycją) konkurencyjną (CA - ang. competitive advantage)
> Dwoma zewnętrznymi, dotyczącymi otoczenia firmy, tj.;
■ Siłą sektora (branży) (IS ang industry strength)
■ Turbulencją (niestabilnością) otoczenia (ES- ang. environmental siability)
2