18752

gdzie:

k = —

k - stały współczynnik, który można interpretować jako odwrotność szybkości obiegu pieniądza ( ^v ), określa on, w jakiej proporcji (w%) do uzyskanego dochodu kształtuje się zapotrzebowanie podmiotów gospodarczych na pieniądz,

Y - dochód narodowy (realny).

2 równania tego wynika, że przy stałości k popyt na pieniądz w ujęciu nominalnym zależy od przeciętnego poziomu cen w gospodarce i realnego dochodu narodowego.

Porównując teorie Fishera i naukowców z Cambridge, można stwierdzić, iż obie teorie dowodzą, że popyt na pieniądz jest proporcjonalny do dochodu. Zasadnicza różnica polega na podkreślaniu przez ekonomistów z Cambridge, że podmioty i jednostki podejmują wybór, jak dużo pieniędzy chcą utrzymywać. Zatem współczynnik k może fluktuować w krótkim okresie, ponieważ decyzje co do utrzymywania zasobu pieniądza zależą od dochodu oraz spodziewanej stopy zwrotu z kapitału.

PY

MD

Warto także zwrócić uwagę, że ekonomiści klasyczni mylnie zakładali stałość współczynnika

Przeprowadzone obserwacje potwierdzają dużą jego zmienność w czasie (zarówno w momentach wielkiej depresji, jak i obecnie). Stąd też John Maynard Keynes i niektórzy ekonomiści zaczęli szukać innych czynników wpływających na popyt na pieniądz.

2. Teoria preferencji płynności pieniądza Johna Maynarda Keynesa

John Maynard Keynes podstawowe założenia swojej teorii płynności pieniądza sformułował w pracach A Tract on Monetary Reform (1923), A Treatise on Money (1930) oraz podstawowym dziele The General Theory of Employment, Interest and Money (1936).

Keynes stworzył teorię pieniądza, którą nazwał teorią preferencji płynności (liquidity preference). Wyszedł z założenia, że ilość pieniądza, na którą istnieje popyt, jest określona przez pożądaną wielkość rezerw gotówkowych lub - inaczej formułując -przez preferencje płynności podmiotów gospodarczych. Zakładał, że podmioty gospodarcze preferują raczej posiadanie gotówki niż innych form lokaty środków finansowych, które przynosiłyby dochód. Składają się na nią dwa elementy: aktywne zasoby gotówkowe L_; (Y,) zależne od dochodu narodowego, oraz pasywne zasoby gotówkowe L₂ (r,), zależne od stopy procentowej. Keynes przyjmuje hipotezę, że popyt na pieniądz - określany przez składową L₂ (rj - elastycznie reaguje na zmiany stopy procentowej. Obejmują one zasoby portfelowe i lokaty majątkowe oraz zasoby spekulacyjne. Z kolei aktywne zasoby gotówkowe to zasób pieniądza gotówkowego utrzymywany przez podmioty gospodarcze dla celów transakcyjnych i ze względów przezornościowych.

Preferencje mogą zależeć od szeregu czynników pozaekonomicznych głównie psychologicznych, przyzwyczajeń, doświadczeń z przeszłości, stopnia stabilności politycznej i gospodarczej kraju, stanu rozwoju rynku pieniężnego, zaufania do systemu bankowego itp. Keynes przyjął także, że wymienione elementy nie zmieniają się w krótkim okresie. Ostatecznie stwierdzi] on, że o popycie na pieniądz zgłaszanym przez gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa i różne instytucje w danym czasie (czyli wielkości gotówki, które posiadamy w danym czasie) decydują trzy motywy:

-    transakcyjny,

-    przezornośdowy,

-    spekulacyjny.

Motyw transakcyjny (transoction motive) utrzymywania pieniądza wyniki z faktu niedoskonałej synchronizacji wpływów (przychodów) i wydatków w czasie i w przestrzeni. Ludzie i przedsiębiorstwa zgłaszają popyt na pieniądz jako środek wymiany. Gospodarstwa domowe codziennie kupują żywność, dobra trwałego użytku. Co miesiąc opłacają rachunki za tzw. media, itp. Przedsiębiorstwa potrzebują pieniądza na zakup materiałów, surowców, płace, pokrycie różnych zobowiązań. Z kolei te