> Charakter rozumowy: dzięki rozumowi możemy zbliżyć się do prawdziwego człowieka świata idei. Istotne znaczenie ma dusza. Przebywając przed urodzeniem człowieka w świecie idei i powracając do niego po śmierci, jest ona niezbędna w procesie poznawania.
> Poznanie intuicyjne: wyższy rodzaj poznania niż rozumowe. Platon uważał, że badanie praktyki i poznanie umysłowe nie mogą dać wiedzy i są jedynie jej złudną namiastką. Uczą się jedynie mniemań, a nie prawdy;
- DUSZA- jest czymś innym od materii, jest substancją niematerialną, mającą zdolność samodzielnego działania, a więc czymś aktywnym;
- człowiek to ciało i nieśmiertelna dusza. Nieśmiertelna dusza włada śmiertelnym ciałem;
- twórca świata Demiurg zbudował go na wzór idei. Najniżej znajduje się materia, pierwiastek bezkształtny i bierny. Dusza wyprzedza materie.
- najpierw powstały dusze potem niedoskonałe ciała;
- Platon odrzucał relatywizm etyczny;
- złożony charakter duszy, z każdej jej części wywiedziona odpowiednia cnota: z części rozumnej- cnota mądrości, z impulsywnej- cnota męstwa, z części pożądliwej- cnota rozsądku. Wszystkie trzy łączy cnota sprawiedliwości.
- na szczycie stoi idealne dobro, czyli idea dobra- wartość absolutna. Dobro jest wieczne, stanowi początek i cel, przyczynę i zasadę sensu istnienia;
- Idea sprawiedliwości- w praktyce realizuje się wtedy gdy każdy z ludzi czyni to do czego jest przeznaczony.
- odrzucenie demokracji. Forma dekadencka, nieuchronnie prowadząca do Tyranii. ROZWAŻANIA PLATONA NAD PAŃSTWEM:
Platon dokonuje rzetelnej analizy istniejących form ustrojowych i zgodnie ze swoim założeniem iż dominującą jest tendencja przechodzenia do coraz gorszych form ustrojowych. W przemianach form ustrojowych istotny jest czynnik świadomościowy. Każdemu ustrojowi odpowiada pewien typ psychiki dominującej w nim grupy społecznej. Za formy najlepsze uważał Platon monarchię i arystokrację. Bliżej zajmuję się formami gorszymi: timokracją, oligarchią, demokracją i tyranią. Kolejność jest istotna, gdyż obserwujemy przechodzenie z form lepszych do gorszych.
> TIMOKRACJĄ- ustrój oparty na odwadze, odwaga nie jest szlachetna, skażona jest kłótliwością i arogancją. Człowiek tej formy ustroju swe pretensje do władzy wywodziłby ze swoich zasług wojennych. Stopniowo pod wpływem gorszych ludzi zaczynają przeważać w jego charakterze inne cechy np. chciwość.
> OLIGARCHIA- Ustrój oparty na cenzusie majątkowym. W Oligarchii rządzą bogaci, ubodzy nie mają udziału w rzędach. Odwaga przestaje być w cenie. Podział społeczeństwa na dwie antagonistyczne grupy, dwa państwa w jednym: państwo bogatych i państwo biednych. Skupianie majątku w rękach coraz mniejszej grupy ludzi.
> DEMOKRACJA- Wszechobecna wolność. Prowadzi ona jednak do anarchii. Obywatele robią co chcą i nic nie robią dobrze. Wolność i przywódcy prowadzą do upadku tej formy. Z przywódcy rodzi się tyran. Lud popada z absolutnej wolności w absolutną niewolę.
Platon podkreśla więź państwa i prawa. Dobry ustrój charakteryzuje się tworzeniem dobrego prawa albo posłuszeństwa wobec prawa. Stan bezprawia wynikać może z obowiązujących złych praw. Prawo dzieli się na pisane i niepisane. Prawo pisane określa obowiązki obywatelskie w państwie, prawo niepisane jest zwyczajem wprowadzającym powszechne reguły zachowania tam, gdzie prawo pisane nie określa nakazów bądź zakazów. Platon nie hierarchizuje tych praw.
LkPląlońskję koncepcję Idealnego państwa