19402

SŁUCHANIE

(warsztaty nr 3 - komunikacja werbalna, Adler rozdz. 6)

Składniki procesu słuchania

(wszystkie te procesy przebiegają równolegle; a-d procesy wewnętrzne)

a)    słyszenie- aspekt fizjologiczny, podstawa słuchania, może być zakłócone (patrz: przeszkody)

b)    uczestniczenie- aspekt psychiczny, skupianie uwagi na danych elementach; tu występuje już selekcja, bo uczestniczenie jest zdeterminowane przez potrzeby, zainteresowania, itd., koncentrujemy się na wiadomościach, z których płyną jakieś korzyści

c)    zrozumienie jest zależne od następujących czynników:

-    znajomość gramatyki i syntaksy

-    wiedza na temat źródła wiadomości, kontekst możliwości intelektualne słucliającego

cechy osobowości - ludzie mający poczucie bezpieczeństwa i wrażliwi na innych lepiej rozumieją źle zorganizowane komunikaty

d)    zapamiętywanie ( zależy od: liczby powtórzeń, ilości i wypróbowania info) - łatwiej sobie przypominamy jeżeli jest dobra relacja (intensywna, intymna, jest zaufanie i zaangażowanie); bezpośrednio po komunikacie pamiętamy 50%, po 8h - 35%, po 2 mieś. -25%

e)    reagowanie- część zewnętrzna, informacja zwrotna dla mówiącego -> słuchanie to aktywne uczestnictwo w transakcji - jednocześnie odbieramy i wysyłamy wiadomości

Rodzaje reakcji słuchającego (w kolejności od bardziej odzwierciedlających do bardziej oceniających)

a)    słuchanie w milczeniu- czasem najlepszą odpowiedzią jest brak odpowiedzi ©:

kiedy nie chcemy zachęcać kogoś do dalszego mówienia; sytuacje gdy nie wypada się odezwać;

hearing into being - osoba mówiąca sama rozwiązuje swój problem - nie boi się, że ktoś jej przerwie i mówiąc wykracza poza granice własnego myślenia

b)    zadawanie pytań, cel:

- wyjaśnianie znaczenia

poznanie myśli, uczuć i potrzeb innych ludzi ( lepsze pytania otwarte, gdy pytamy o sprawy prywatne)

zachęta do rozwinięcia wypowiedzi („mów, słucham...”)

zachęta do poszukiwania odpowiedzi np. „co byłoby dla ciebie rozwiązaniem?” gromadzenie faktów i szczegółów

(!) niby-pytania - zakamuflowana próba przekazania wiadomości, a nie uzyskania jej, (wywołują postawy obronne, nie służą relacji, ale czasem się przydają, np. prawnikom):

pytania-pułapki na mówiącego- sugerowanie odpowiedzi, nadawca chce potwierdzić to co myśli, a nie dowiedzieć się co myśli odbiorca („..., czyż nie?", „...prawda?”) pytania zawierające stwierdzenia- „skończyłaś już tę rozmowę?” (nadawca widzi czy osoba rozmawia)

pytania zawierające ukryte zamiary- „masz wolne w piątek?” jest to pytanie strategiczne, wstęp do propozycji bardzo często wywołują postawy obronne pytania, w których oczekuję się „poprawnej” odpowiedzi-„czy uważasz, że jestem zbyt gruba?”

pytania oparte na nie zweryfikowanych założeniach np. „dlaczego mnie nie słuchasz?"-lepiej zastąpić kontrolą spostrzeżeń

2