1983

2. wielostronne - Bzy i więcej państw

-z punktu widzenia możliwości przystąpienia do umowy:

1.    otwarte - każdy może przystąpić

2.    zamknięte adresowane do kcnkreDtydi patistw

3.    półotwarte - można do niej przystąpić po spekileniu okteślonych warników (karta narodów zjeckioczcnych)

-z punktu widzenia ilości zobowiązali i uprawnień:

1.    równoprawne - po jedne) i po dnigiej sunnie jest laka sama ilość zobowiązań i korzyści

2.    nie równoprawne - z góry założono nierówność stron np umowa kapitułacyjna

Źródła prawa międzynarodowego publicznego:

-    w sensie formalnym i materialnym Okoliczności w sensie materialnym prowadzą do powstania źródła prawa w sensie formakiym Okolicznością materialną jest np zakończenie wojny - państwa które toczyły wojnę dicą zawrzeć pokój - i ten traktat pokoju jest dokumentem spisanym - jest to źródło prawa w sensie formalnym

-    Brak katalogu źródeł (posiłkowo stosujemy Alt. 38 Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości)

Hierarchia źródeł prawa międzynarodowego publicznego

Powszednie nie stosuje się żadnej gradacji źródeł prawa międzynarodowego publicznego ale w szczególnych okolicznościach można na pierwszym miejscu postawić - Kattę Narodów Zjednoczonych żaden akt porozumienie bądź decyzja nie może być sprzeczna z Kartą Istnieje jednak wyjątek są to normy IUS COGENS (powszechnie obossriązujące)- stoją one wyżej, ponad Karlą

Kolejnym wyjątkiem są normy ERGA OMNE5 (obowiązujące wszystkich) - np. norma zakazrtjąca prób z bronią jąck ową Pomimo tego że traktat ten nie został podpisany przez wszystkie państwa to jest honorowany na całym świec ie. Są to normy chroniące interes społeczności międzynarodowej.

Pewną hierarchię ustala także Art 38 Slaliau Międzynarodowego T rybrmaki Sprawiedliwości

•    konwencje międzynarodowe (jedna z nazw umowy międzynarodowej)

•    zwyczaj międzynarodosvy

Zwyczaj międzynarodowy można się powoływać w sporach międzynarodowych. Jeżeli nie ma żackiej normy prawnej. Międzynarodowy Trybratał Sprawiedliwości orzeka na podstawie zwyczaju

Zwyczaj międzynarodowy powstaje zazwyczaj w bardzo dkigim okresie czasu Jest jeden wyjątek od zasady - żywiołowe powstanie zwyczaju Defmkja zwyczaju:

Jest to jakieś zachowanie się. akceptowane przez innych trwające od jakiegoś czasu (z wyjątkiem zwyczaju żywiołowego), z psychologicznym przekonaniem że to jest prawem

Części umowy.

Według krakowskiej szkoły prawa międzynarodowego zwyczaj kib umowa międzynarodowa składa się z: tytuł

wstęp

postanowienia materiakio-prawne postanowienia formalno-prawne podpis

Tytuł:

Tytuł nie wskazuje ueść tej umowy (za wyjątkiem jednej sytuacji - konkordat) W pozostałych umowach państwo stosuje tytuł wedle własnego uznania np

karta, traktat, pakt. umowa

Wstęp:

Najbardziej rozbudowany wstęp może zawierać: inwokację (wezwanie Boga)

•    intytulację (wymienienie stron umowy wiąz z tytułami) arengę (określenie motywów dla których sporządzono umowę) narrację (zwykły opis okoliczności)

Postanowienia materialno-prawne

Skrótowy opis czego umowa dotyczy (tylko istota umowy)

Postanowienia formakto-prawne

Najważniejsza część umowy - przepisy zawarte w tym dziale umożliwiają wejście w życie umowy, wykonywanie jej i zejście z bytu prawnego Dział ten zawiera klauzule np

klauzula wejścia w życie (snony mogą sobie uzgodnić dowolny sposób i termin wejścia w życie) klauzula prolongacyjna

klauzula rozsnzygania spotów i skarg np jak będą rozstrzygane spory powstałe w związku z wykonywaniem umowy lub interpretacją umowy.

Klauzula największego uprzywilejowania np. 10 państw europejskich zawiera umowę z Republiką bananową w sprawie sprzedaży bananów Umawiają się że będą kitować banany po IS zakg W umowie jeckiego hd> wszystkich państw może być zawarta klauzula największego uprzywilejowania o Beści jeżeli do umowy przystąpią kolejne państwa które wynegocjują lepsze warunki to te wariatki automatycznie przechodzą bez konieczności podpisywania kolejnej umowy na te z tej pierwotnej dziesiątki (na te które mają w umowie tą klauzule może to być tylko jeckio państwo a mogą to też być wszystkie). Zależy to od Republki bananowej - może ona dopuścić taką klauzule we wszystkich umowach kib tylko w wybranych a może nawet nie zgodzić się na taką klauzulę w żackiej z podpisywanych umów

Klauzida rewizyjna - wyjaśnia w jaki sposób zrewidować tekst umowy międzynarodowej (zazwyczaj jest to taka sama procedura jak przy sporządzaniu) Klauzula rejestracyjna mówi o tym gdzie umowa będzie zarejestrowana Klauzula akcesyjna - jak przyjąć nowe państwa do umowy

Podpisy i data pod umową jako ostatnia część umowy (każda ze snon podpisuje swój egzemplarz po stronie lewe) - ważniejszej)

Deklaracja do runowy międzynarodowej jednostronne oświadczenie woli państwa w które m przedstawia swoją mleipretację runowy

Oświadczenie do umowy międzynarodowej- zazwyczaj dotyczą obszaru na którym runowa ma funkcjonować

Nieważność umowy międzynarodowe - nigdy niebyła ważna Umowa która wygasła - kiedyś była ważna

2