19859

Pojęcie wartości na gruncie wybranych dyscyplin:

I.    Filozofia - specyficzna postać bytu, obiektywna kwalifikacja różnych przedmiotów i zjawisk. Istnienie wartości wiąże się z różnymi względami:

■    własną materią,

■    typem wartościowości,

■    sposobem istnienia przedmiotów, którym mogą przysługiwać.

Podstawowa cecha charakteryzująca przedmioty i zjawiska w relacjach z człowiekiem.

Przypisywanie wartości rzeczom czy zjawiskom jest uwarunkowane obiektywnym poznaniem:

■    rzeczy, która posiada wartość i

■    samej wartości w jej jakościowym określeniu.

Zasadniczym problemem jest więc określenie kwalifikacji, która decyduje o wartości.

II.    Ekonomia - zobiektywizowana w towarze społeczna praca wytwórców.

Rodzaje: wartość użytkowa, wymienna i dodatkowa.

III.    Ekonomia marginalna: uwzględnia tzw. użyteczność krańcową, zdolność towaru do zaspakajania konkretnej potrzeby określonego konsumenta w danym czasie.

IV.    Postulat: pojęcie wartości należy wiązać bardziej z użytecznością krańcową konkretyzowaną przez walory przedmiotu, jakie winien on spełniać, aby w pełnym stopniu zabezpieczał potrzeby użytkownika.

V.    Prakseologia: o wartości decydują walory, a więc właściwości jakie posiada określony przedmiot.

Jej konkretyzacja dokonuje się w procedurze oceniania, a co za tym idzie dopuszcza możliwość pojawienia się wielu wartości, w zależności od rodzaju przyjętych ocen.

Za podstawowe uznaje się wartości utylitarne odnoszące się do użyteczności zarówno przedmiotów, jak i działań oraz wartości sensu stricto prakseologiczne, mające zastosowanie wyłącznie do działań.

Specyfikacja wartości jako kategorii:

1.    Wartość jest kategorią złożoną.

2.    Ma obiektywny, niematerialny i względnie autonomiczny charakter.

3.    Jeśli nie w każdym wymiarze rzeczywistości, to przynajmniej na gruncie działalności gospodarczej znajduje swój materialny odnośnik - rzecz: dobro, zasób, czynnik produkcji, produkt bądź towar.

4.    Wartości in concreto i individuo ukonstytuowane są na realnym fundamencie rzeczy lub stanów rzeczy (zdarzenia styczne), które można uważać za statyczne nośniki wartości. Mogą one mieć charakter materialny lub niematerialny.

5.    Rozpatrując proces tworzenia wartości dojdziemy do wniosku, że istotnymi nośnikami wartości są te czynności (zdarzenia kinetyczne), które kształtują właściwości przedmiotów lub stanów rzeczy gwarantujące im zdolność zaspakajania danych potrzeb użytkowników w określonym miejscu i czasie. Można je uznać na dynamiczne nośniki wartości.

Względność pojęcia wartości informacji

"... musimy wiązać informacje z określonym układem odniesienia (...), którym jest dana sytuacja decyzyjna"

Wartość informacji na gruncie wybranych teorii informacji

Ilościowa teoria informacji	Wartość mają tylko te informacje, które zmniejszają entropię
Semantyczna teoria informacji	Przy ocenie wartości informacji uwzględnia się trzy relacje: •    informacja-obiekt rzeczywisty, •    informacja-wiedza, •    informacja-użytkownik i jego sytuacja decyzyjna
Pragmatyczna teoria informacji	Wartość informacji związana jest z określoną: •    sytuację decyzyjną, •    użytecznością dla użytkownika, •    efektywnością wykorzystania, •    kosztem uzyskania informacji