19884

IV.

GRANICE JA:

Funkcje granic :

1.    powstrzymują innych przed wchodzeniem w naszą przestrzeń i nadużywaniem nas

2.    powstrzymują nas przed wchodzeniem w cudzą przestrzeń i nadużywanie innych

3.    umożliwiają nam życie w zgodzie z poczuciem „kim jesteśmy" (regulator tożsamości)

Granice :

♦    zewnętrzne (pozwalają decydować o dystansie, jaki chcemy utrzymać wobec innych)

•    seksualne

•    fizyczne

♦    wewnętrzne:

chronią myśli, uczucia, zach., a także utrzymują ich integralność i adekwatność, pozwalają nam przyjmować odpowiedzialność za nasze myśli, uczucia, działania, bez obwiniania innych osób

zapobiegają braniu odpowiedzialności za cudze myśli, emocje, zachowania (nie sterować i manipulować innymi)

przejawy braku granic wewn.: złośliwe uwagi pod czyimś adresem, zniewagi, oskarżenia, brak szacunku dla drugiej osoby, a także poczucie odpowiedzialności za czyjeś myśli, uczucia i zach.

Osoba pozbawiona granic jest także niewrażliwa na granice innych, nieświadoma ich istnienia Agresor - osoba przekraczająca cudze granice. (Skrajny agresor dopuszcza się jawnej przemocy fiz. lub zeksualnej).

Jeśli granice są nienaruszone i elastyczne, pozwał, na świadome nawiązywanie intymnych związków, przeżywanie bliskości, a także zabezp. przed nadużyciem (fiz., seks., em„ intelekt., duchowym etc.) Małe dzieci nie mają granic. Uczą ich rodzice. Jak u rodziców, tak często i u dzieci.

Współuzależnienie - nałogowa tendencja do wchodzenia w powikłane związki, w których bierzemy na siebie odpow. za innych i obarczamy innych odpowiedzialnością za to, jak się sami czujemy. Współ uzależniony jako agresor i jako ofiara to dwie strony tego samego problemu.

Rodziny dysfunkcjonalne => granice niefunkcjonalne! Formy:

a)    brak granic:

brak asertywności, nieumiejętność obrony siebie wykorzystywani fiz., emocj., seks., intelekt.

nie zdają sobie sprawy z bycia nadużywanym i nadużywania innych

b)    uszkodzone granice:

system, który ma „dziury" os. taka „szwankuje" w pewnych sytuacjach - czasem nie potrafią powiedzieć „nie", (np. dzieciom, urzędnikom). Dochodzi do tego np. w stanach zmęczenia, choroby, lęku itp.

wybiórcze postrzeganie granic innych (więc w pewnych syt. mogą być agresorami) czasem przyjmują odp. za czyjeś uczucia, myśli czy zachowanie

c)    mury zamiast granic:

» mur złości np. „jeśli podejdziesz do mnie, wybuchnę!"

» mur lęku - odsuwanie się od innych by zyskać poczucie bezp. (osoba tworzy wokół siebie energetyczne pole lęku, wysyła komunikat: „nie podchodź, bo się rozpadnę na kawałki")

» mur milczenia - szara cicha mycha (nie uczestniczy w tym, co się dzieje, obserwuje) o mur nadmiaru słów - gaduła trudna do opanowania

» mury mieszane (np. zastępowanie złości strachem albo milczenia nadmiarem słów)

d)    zmienność od braku granic do murów:

trzy kroczki w przód, jeden w tył, „chciałabym, a boję się"

choć mur zapewnia solidną ochronę, uniemożliwia doświadczenie intymności z drugą os. => jeszcze większa izolacja i samotność

Geneza powstania granic:

„dziedziczenie" po rodzicach (np. rodzice bezgraniczni => dziecko bezgraniczne) gdy jeden rodzic bezgraniczny, a drugi zamurowany => dziecko raz tak, raz tak (czyli d))