20812

Funkcje definiowania:

Definiowanie służy unikaniu nieporozumień, określeniu przedmiotu i zmiennych badań oraz modelu badanej rzeczywistości

Definicje równościowe - zakres definiendum i zakres definiensa pokrywają się. To pokrywanie się zakresów jest warunkiem adekwatności. Jeśli nie ma równości zakresów-to błąd. np. definicja człowieka musi być taka, że każdy człowiek jest nią objęty, a każdy nie człowiek nie jest nią objęty.

Definicje nierównościowe - nie muszą spełniać warunku adekwatności, są definicjami intuicyjnymi. Zakres nazwy - zbiór desygnatów

Desygnat nazwy - to, do czego znak się odnosi, co znak oznacza. Np. stół - desygnat to wszystkie stoły na świecie, ten stół - desygnat to wskazany stół Definicja kontekstowa -

Definicja deiktyczna - przez wskazanie, np. palcem.

Definicja za szeroka - definiens ma zakres szerszy od definiendum, np. człowiek - istota dwunożna nieopierzona

Definicja za wąska - definiendum ma zakres szerszy od definiensa

Błędy definiowania

-    definicje za wąskie

-    definicje za szerokie

-    definicja za wąska i za szeroka jednocześnie - definiendum i definiens mają część wspólną, ale i części, które nie są wspólne, np. student to kobieta

-    definicja fałszywa - tylko realna, nominalna nie może być fałszywa. Definicja, która źle charakteryzuje przedmiot definiendum, w definiensie znajduje się nieprawda.

-    błędne koło - definiendum zawiera się w definiensie

a)    bezpośrednie -> urzędnik to osoba, która pracuje jako urzędnik

b)    pośrednie -> urzędnik to osoba pracująca w urzędzie, a urząd to miejsce, w którym pracuje urzędnik

• błąd nieprzekładalności = błąd nieadekwatności - zakresy definiendum i definiensa nie są równe (definicje równościowe)

-    przesunięcie kategorialne - używamy języka, który nie pasuje do opisywanej rzeczywistości, np. wybuch jest to rzecz głośna (wybuch to nie rzecz, tylko proces); czerń to wrażenie braku światła (czerń to nie wrażenie)

-    definicja za długa - jeśli można krócej, to mówienie dłużej jest błędem

-    definicja niezrozumiała : definiujący używa słów, o których wiadomo, że nie należą do słownika słuchacza albo łamie reguły gramatyczne języka

a)    zawiniona przez słuchacza - nie jest błędem

b)    zawiniona przez definiującego (błędem jest tyko w tym wypadku)

c)    ignotum per ignotum (nieznane przez nieznane) - błąd niezrozumiałości, kiedy posługujemy się niezrozumiałymi słowami aby zdefiniować niezrozumiały termin