2223

CHROMATOGRAFIA- opiera się na zjawisku selektywnej adsorpcji rozdzielanych substancji. Wykorzystuje się tutaj różne powinowactwa adsorpcyjnego składników mieszaniny do adsorbenta.(chrom. Cieczowa i gazowa; kolumnowa, bibułowa i cienkowarstwowa). Metoda clir.kol. polega na tym że r-r rozdzielanej mieszaniny w rozpuszczalniku org. (benzen, eter) sączy się przez prostopadle ustawioną nirkę wypełnioną adsorbentem-kolumna chr. Poszczególne składniki mieszaniny adsorbują z różną szybkością, tzn. jedne w niższych a drugie w wyższych warstwach kolumny. Jako adsorbenta stosuje się A1203, CaC03, CaS04, żel krzemionkowy, sproszkowana celuloza, cukier, poliamidy. Po przesączeniu całego r-m kolumnę przemywa się czystym rozpuszczalnikiem, co powoduje dokładniejsze rozdzielenie się stref zadsorbowania poszczególnych składników. Są one widoczne w postaci kolorowych krążków gdy mieszaniny są barwne. Gdy są bezbarwne trzeba sfery uwidocznić, przy pomocy barwnej reakcji lub lampy kwarcowej. Poszczególne sfery rozdziela się poprzez rozcięcie kolumny w odpowiednich miejscach i wyekstrahowanie z tych części rozdzielonych składników. Można również bez rozcinania słupka, przepuszczając przez kolumnę rozpuszczalniki rozpuszczające tylko jeden ze składników lub taki rozpuszczalnik, który najpierw wyekstrahuje składnik najsłabiej zaadsorbowany i kolejno składniki coraz mocniej zaadsorbowane.

EKSTRAKCJA- jest operacją wymywania ciekłym rozpuszczalnikiem jednego lub więcej skł. Znajdujących się w mieszaninie ciekłej lub stałej. Rozpuszczalnik - ekstrahent. Metoda ta opiera się na różnicy rozpuszczalności poszczególnych skł. Materiału ekstrahowanego do ekstrahenta. Jest to proces dyfuzyjny, gdyż przechodzenie składników od materiału ekstrahowanego do ekstrahenta przebiega w skutek różnicy stężeli Szybkość zależy od stężenia jak i od wielkości powierzchni zetknięcia obu faz. A) ekstrakcja z mieszaniny stałej ekstrahent dobiera się tak, aby w sposób możliwie najbardziej selektywny wypłukiwał składnik. Materiał powinien być możliwie najbardziej rozdrobniony, by powierzchnia zetknięcia obu faz była największa. B) Mieszaninę ciekła ekstrahuje się rozp. Nie mieszającym się z cieczą i znacznie gęstszym od niej. Wytrząsa się je energicznie w rozdzielaczu i odstawia do rozdzielenia się warstw, które oddziela się następnie w oddzielaczu. Podczas ekstrakcji składnik rozdziela się pomiędzy obie fazy ciekłe zgodnie z prawem Nemsta, mówiącego że stosunek stężeń w obu fazacli jest stały dla danej temperatury K=cl/c2. Ekstakcję powtarza się kilka razy, biorąc świeżą porcje ekstrahenta. Taki ekstrakt osusza się środkiem niereagującym z wyekstrahowana substancją np. bezwodnym Na2S04, MgS04, CaQ2, odsącza środek suszący i odparowuje rozpuszczalnik. Jako ekstrahenta używa się najczęściej: eter, benzen, benzyne, chloroform, CQ4