17813

-    funduszy ubezpieczeń społecznych i pozostałe fundusze celowe

-    pomocy publicznej, polityki fiskalnej, długu publicznego

Ogniwami publicznego systemu bankowego są instytucje i instrumenty fiskalne, publiczne instrumenty finansowe oraz instytucje budżetowe

Natomiast rynkowy (komercyjny) system finansowy dzieli się na podsystemy:

-    system bankowy

-    system ubezpieczeń gospodarczych (osobowych i majątkowych)

-    system finansowy przedsiębiorstw'

-    system finansowy gospodarstw domowych Rynkowy system finansowy skiada sicz ogniw:

-    rynki finansowe

-    instytucje finansowa

-    instrumenty finansowe

-    zasady funkcjonowania tych ogniw.

3. POLSKI SYSTEM BANKOWY

Obowiązującą w Polsce od I989r. struktura systemu bankowego ma charakter dwu szczeblowy:

-szczebel nadrzędny w postaci NBP

-szczebel podrzędny w postaci banków handlowych

W skład polskiego systemu bankowego oprocz NBP wchodzą 3 podstawowe rodzaje banków:

-    banki komercyjne (w formie spółek akcyjnych i banki państwowe) o charakterze uniwersalnym (mogą swiadczych cały zestaw usług okr eślonych w prawie bankowym), nastawione na osiągniecie zysku. Podstawowy trzon w polskim systemie bankowym

-    banki spółdzielcze które głownie zapewni aj a właścicielom dostęp do podstawowych usług bankowych, przede wszystkim kredytów (korzystnych)

-    banki hipoteczne - wyspecjalizowane banki komercyjne, tworzone i funkcjonujące na podstawie specjalnej ustawy. Ich głównymi zadaniami jest udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteka i emisja listów zastawnych.

Polskim bankiem centralnym jest NBP. Spełnia on 3 funkcje:

-    banku emisyjnego - wykonanie przez NBP uprawnień wprowadzenia do obiegu pieniądza gotówkowego

-    banku banków - zapewnienie w określonych granicach refinansowama kredytów udzielonych przez banki handlowe, oraz prowadzi rachunki bieżące banków handlowych na których te utrzymują swoje rezerwy

-    banku państwa - prow ad/i wszystkie rachunki rządowe oraz przeprowadza zlecone mu operacje finansowe w kraju i poza nim.

l)o postaw owych zadań NBP naleza:

-    organizowanie rozliczeń pieniężnych

-    prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi

-    prowadzerue działalności dewizowej w granicach ustalonych ustaw^rami

-    piow'adzerue bankowej obsługi budżetu państwa

-    regulowanie płyiuiości banków oraz ich refinansowama

-    kształtowanie w-arunkow mezbędnych dla rozwoju systemu bankowego

-    opracowarue bilansu płatniczego oraz należności i zobowiązali zagranicznych panstw^r

-    wykonanie irmych zadań określonych ustawami Najważniejsze organy NBP:

-    prezes NBP, powołany przez sejm na wniosek prezydenta na 6-cio letnia kadencje. Przewodniczy on radzie polityki pieniężnej, zarządowi NBP. komisji nadzoru bankow ego, reprezentuje NBP na zewnątrz;

-    rada polityki pieniężnej - składa się z prezesa NBP oraz 9-ciu członków’ powołanych przez prezydenta, sejm i senat. Pow oływ ana na 6-cio letnia kadencje, ustala wysokość stóp procentowych NBP. zasady i stopy rezerwy obowiazkowejm, założenia polityki pieniężnej, zasady operacji otwartego rynku, zatwierdza plan finansowy NBP i sprawozdanie finansowe z działalności NBP;