nazizm (narodowy socjalizm) to ustrój III Rzeszy od 1933, gdy władzę objął Adolf Hitler (1889-1&45) systemy eklektyczne
krytyka demokracji, parlamentaiyzmu, zasady rządów prawa hasła antykomunistyczne i antyliberalne zasada wodzostwa
jedna słuszna dopuszczalna przez partię ideologia terror i inwigilacja obywateli biurokratyzacja, „świecka religia” jasny podział na to co dobre i złe faszyzm
- model społeczeństwa korporacyjnego (nawiązanie do Sorela)
- hasło odbudowy Imperium Romanum
- w przyszłości odwoływali się do italiano, poczucia więzi, wspólnoty, kultury
- idea nieustannej walki w celu budowy nowej moralności opartej na sile i skuteczności nazizm
- oparty na krytyce innych ustrojów
- hasło budowy Tysiącletniej Rzeszy niemieckiej
- dążenie do władzy nad światem, objęcia władzy prcez Aryjczyków nad resztą niewolników
- zatrzymanie zasad państwa prawa, ustawodawstwa parlamentarnego - od 1933 Hider miał pełnomocnictwo w zmianie prawa, nawet konstymcyjnego
- wątki antychrześcijańskie, dążenie do własnej germańskiej religii
- walka o przestrzeń życiową
- wątki chiliastyczne i manichejskie
4. Stalinizm
władza Iosifa Dżugaszwili (Stalin) (1879-1953)
służące władzy moralność rewolucyjna i praworządność rewolucyjna terror i czystki
nauka radziecka najlepsza w ideologii
kult jednostki, ale bez określeń nawiązujących do religii jak w faszyzmie czy nazizmie nauki humanistyczne w służbie doktryny gospodarka planowa
nauka kapitalizmu (np. cybernetyka, socjologia) obdarzana mianem pseudonauk marksizm dogmatyczny i marksizm twórczy (ten popierał Stalin)
wg Stalina walka klasowa zaostrzy się tuż prced ostatecznym zwycięstwem (powtórzenie myśli Trockiego)
podążanie do nacjonalizmu i zanik proletariackiego internacjonalizmu
5. Autorytaryzm
rozdział między totalitaryzmem a autorytaryzmem dokonane przez hiszpańskiego politologa Juana Linza
monopolistyczna ideologia na pseudo podstawach naukowych (antropologizm rasistowski w nazizmie i materializm historyczny w stalinowskiej wersji marksizmu) kształtowanie określonej mentalności ogra mezony pluralizm
możliwe działanie związków, stowarcyszeń, fundacji
istnieje dominująca partia, ale nie tak scentralizowana i zideologizowana jak w totalitaryzmie ważna rola armii
rządy tolerują postawy bierne obywateli
unikanie wojennej retoryki, przemocy i w ewentualnym konflikcie dążenie do neutralności brak monopoli ekonomicznych i brak ograniczeń własności prywatnej monopol w komunikacji masowej (ale mniejszy niż w totalitaryzmie)
6. Krytyka totalitaryzmu