25240

$ 128. Pożyczka - Mutuum

Ne\um pożyczka prawa archaicznego

-    dochodziła do skutku w sposób formalny, przy świadkacli, jak mancipactio

-    suma dłużna była z reguły oprocentowana

-    wierzyciel, który nie otrzymał należności w terminie,

mógł bez procesu przystąpić do egzekucji per manus iniectionem

Mutuum

-    zobowiązanie jednostronne, stricti iuris

(o odsetki trzeba było umawiać się osobno w formie stipulatio)

-    przedmiotem mogły być rzeczy oznaczone gatunkowo, które się warzy, liczy lub mierzy,

np. pieniądze, wino, zboże, złoto, srebro

-    wierzyciel oddaje określoną ilość dobra lub surowca na własność,

żądając zwrotu innej rzeczy w tej samej ilości (quantitas) i tej samej jakości (qualitas)

-    powstawało w momencie wręczenia przedmiotu pożyczki,

wcześniejsze przyrzeczenia nie były wiążące, chyba że ujęte w formę stypulacji

-    dokonane poprzez traditio (bo chodziło o res nec mancipi),

później również traditio brevi manu

-    zwykle ustalało się termin, pomiędzy osobami bliskimi często bez terminu,

wtedy prośba o zwrot przez interpelatio

-    ochrona procesowa

-    condictio certae creditae pecuniae - powództwo o zwrot pożyczki pieniężnej

-    condictio certae rei - powództwo o świadczenie określonej rzeczy (poza pieniędzmi)

-    actio ex stipulatu - powództwo ze stypulacji, tu o umówione odsetki

-    funkcje

-    najważniejszy typ kontraktów realnych

-    podstawowa forma prawna korzystania z cudzego kapitału, organizowania kredytu

-    zaspokajanie doraźnych potrzeb konsumpcyjnych

-    bezpłatna pomoc pomiędzy osobami bliskimi

Fenus nauticum - albo pecunia traiecticia, pożyczka morska

-    żegluga po Morzu Śródziemnym była niebezpieczna, duże ryzyko,

trudności techniczno-meteorologiczne, piractwo

-    przy mutuum cały ciężar iyzyka spoczywał na dłużniku

-    przy fenus nauticum ryzyko rozłożone,

zobowiązanie gasło, jeśli statek zatonął nie z winy kupca-żeglarza,

-    wierzyciele zabezpieczali się wyznaczając trasy i terminu przepływu,

ustanawiając zastaw na towarach lub statkach, nakładając wysokie odsetki

$ 129. Użyczenie - commodalum

Fiducia cum amico contracta - prymitywna forma użyczenia - powiernicze przeniesienie własności