25443

■    Przy wyborze Prezydenta w drugiej turze dopuszczane są tylko dwie kandydatury. Konieczność zawierania porozumień wyborczych.

■    System wyborczy do Zgromadzenia Narodowego.

Doprowadziły do ukształtowania się dziś „dwublokowego” systemu partyjnego we Francji.

Bloki: lewica - Partia Socjalistyczna, prawice - Zgromadzenie na rzecz Republiki.

Co ważne: we Francji (podobnie jak w USA) rzeczywistymi przywódcami partii są

prezydenci państwa. W GBR - szefowie rządów.

Ogólna cliarakterystyka ustroju

■    Od systemu prezydenckiego różni się:

•    Zwiększonymi uprawnieniami Prezydenta (możliwość zarządzania referendum, możliwość rozwiązywania Zgromadzenia Narodowego).

•    Zmniejszonymi uprawnieniami Prezydenta (powołanie instytucji Premiera i Rady Ministrów, podział kompetencji we francuskiej egzekutywie).

■    Od systemu parlamentarnego różni się:

•    Wyłączeniem wielu aktów Prezydenta spod kontrasygnaty.

•    Stworzeniem możliwości działania rządu bez parlamentarnej inwestytury.

■    Problem z nazewnictwem:

•    „system arbitrażu prezydenckiego”: głowa państwa pochodzi z wyborów powszechnych, wybierana jest na długie kadencje. Bieżącą politykę państwa powinien prowadzić parlament i rząd. Zachowana zostaje odpowiedzialność rządu przed parlamentem. Prezydent ma osobisty wpływ na parlament i rząd Prezydent dba o podstawowe interesy Narodu (orędzia pod adresem parlamentu, przewodzenie posiedzeniom Rady Ministrów). W sytuacjach poważnego zagrożenia tych interesów Narodu, Prezydent przejmuje pełnię władzy w celu doprowadzenia sytuacji do stanu normalnego.

■    Konstytucja wpierw prezentuje postanowienia dotyczące Prezydenta.

■    Ustrój terenowy: państwo unitarne (art. 1). Gminy, departamenty (z prefektami, czyli „delegatami rządu”). W 2003 r. miała miejsce nowelizacja Konstytucji: Art. 1 uzupełniono sformułowaniem, że organizacja Republiki jest „decentralistyczna”. Charakter „wspólnoty teiytorialnej” otrzymały także regiony (jest ich 26). Prefekci oraz merowie w gminach są terenowymi organami administracji rządowej.

■    „Czwarta władza” we Francji rozumiana jako „władza arbitrażu” Prezydenta.

2