25785

wycofania się USA z projektu Ligi Narodów i wykluczenia dwóch najsilniejszych krajów kontynentalnej Europy - Niemiec i Rosji Radzieckiej, które by wyjść z izolacji zawarły układ w Rapallo.

Liga Narodów - powstała z inicjatywy prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilsona. Statut Ligi został przyjęty przez konferencję pokojową w Wersalu 28 czerwca 1919 r. Stał się on częścią traktatu wersalskiego i wszedł w życie po ratyfikacji 10 stycznia 1920 roku. Celem Ligi Narodów było utrzymanie pokoju i współpracy na świecie, a impulsem do jej utworzenia był rozlew krwi podczas I wojny światowej. Siedzibą organizacji była Genewa. W związku z powstaniem Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1945 r.. Liga Narodów została formalnie rozwiązana w 1946 roku, choć faktycznie nie funkcjonowała już podczas II wojny światowej.

Struktura: Każdy członek Ligi Narodów posiadał 1 głos, państwa członkowskie mogły być reprezentowane przez maksymalnie 3 delegatów. Posiedzenia odbywać się miały raz do roku, choć mogły być zwoływane częściej. Kompetencje organu w Pakcie Ligi Narodów nie zostały ściśle sprecyzowane, Zgromadzenie rozpatrywać miało wszystkie sprawy z zakresu działań organizacji lub dotyczące światowego pokoju. Głosowało nad przyjęciem nowych członków. Na pierwsze Zgromadzenie przybyło 42 delegatów członków Ligi.

Rada Ligi Narodów: Rada miała zbierać się raz do roku, z czasem określono, że zbierać się będzie na 2 sesje stałe. Miała kierować działalnością polityczną organizacji, w praktyce okazała się najważniejszym organem. W skład wchodzili przedstawiciele głównych mocarstw, będący członkami stałymi Ligi Narodów, określani mianem "elitarnego klubu". Oprócz nich do Rady wchodzili też przedstawiciele 4 innych państw (później liczbę zwiększono do 6). Wybierani byli na trzyletnią kadencję przez Zgromadzenie, co roku wymieniano 1/3 członków niestałych Rady. Po odbyciu kadencji, członek musiał odczekać kolejną, by móc znowu ubiegać się o udział w Radzie. Rada Ligi była wyposażona w uprawnienia właściwe władzy wykonawczej. Do najważniejszych zadań Rady należały: aprobata nominacji wysokich urzędników Ligi; opracowanie planów redukcji zbrojeń narodowych; kontrola nad prywatną produkcją uzbrojenia; przyjmowanie wniosków i opinii specjalnej Komisji kompetentnej we wszystkich zagadnieniach dotyczących spraw wojskowych; lotniczych i morskich. Ponadto wskazanie środków działania na wypadek naruszenia całości terytorialnej i niezależności politycznej członków Ligi; działanie mediacyjne i rozjemcze na rzecz członków. Rada otrzymała uprawnienie do sprawdzenia wykonania rozbrojenia Niemiec, Austrii, Węgier i Bułgarii. Ten organ Ligi był traktowany jako naczelny.

Jednym z krajów bałtyckich walczących o miejsce w Radzie była Polska. Zdawano sobie sprawę, że obecność Polski w Radzie mogła nawet zablokować wejście Niemiec do Rady, a przynajmniej obwarować je pewnymi, trudnymi dla wchodzącego zastrzeżeniami. Tym między innymi należy tłumaczyć daleko posuniętą wstrzemięźliwość Francji wobec kandydatury polskiej.

Decyzje Rady jeśli nawet uzyskały jednomyślną akceptację jej członków i tak były w praktyce interpretowane przez poszczególne państwa upatrujące w tym własny interes.

Rada Ambasadorów (Konferencja Ambasadorów) - międzynarodowy organ wykonawczy kończącego I wojnę światową traktatu wersalskiego, działający w latach 1920-1931. W jej skład wchodzili paryscy ambasadorowie Wielkiej Brytanii, Włoch, Japonii i USA, a po ustąpieniu USA także Belgii, którym przewodniczył przedstawiciel Francji. Wśród zadań Rady znalazły się m.in. sprawy przesunięć terytorialnych, a do jej ważniejszych decyzji należały: przyznanie Niemcom (po przeprowadzeniu plebiscytu) spornych terenów Warmii i Mazur (sierpień 1920), podział Śląska Cieszyńskiego (bez przeprowadzania plebiscytu) na część polską i czechosłowacką oraz przekazanie Czechosłowacji większej części terenów Spiszu i Orawy (lipiec 1920), zatwierdzenie przebiegu wschodniej granicy II Rzeczypospolitej (15 marca 1923), w tym przyznanie jej Wileńszczyzny.

Traktat w Locarno - został zawarty w dniu 16 października 1925 roku. Traktat a właściwie kilka odrębnych układów był podsumowaniem międzynarodowej konferencji rozpoczętej 5 października 1925 r., zwołanej z inicjatywy Niemiec. Na konferencji Niemcy były reprezentowane przez ministra spraw zagranicznych Stresemanna i ówczesnego kanclerza Hansa Luthera. Na