o wzrost kosztów pracy - im droższa praca, tym mniej zatrudnionych, którzy muszą pracować efektywniej
o recesja - tzn. bezrobocie koniunkturalne, powstaje z powodu globalnego załamania gospodarki i spadku popytu na pracę o klasyczne ujęcie:
■ A. Smith - niesprawnie działający rynek pracy
■ D. Ricardo - stosowanie maszyn wypiera siłę roboczą z procesu produkcji
• K. Marks - rozwój technologiczny przyczyną rozwoju bezrobocia zależność wyboru techniki produkcji od kosztów pracy i kosztów kapitału rodzaje bezrobocia
o bezrobocie związane z niedopasowaniami strukturalnymi - może występować w sytuacji równowagi na rynku pracy
• bezrobocie frykcyjne - nieredukowalne minimum bezrobocia w dynamicznej gospodarce, powstaje w związku z powolnością przystosowań struktury podaży siły roboczej i struktury popytu na siłę roboczą na niedoskonale funkcjonującym rynku pracy
■ bezrobocie strukturalne - powstaje w wyniku niedopasowań struktury podaży siły roboczej i popytu na siłę roboczą, przede wszystkim w aspekcie kwalifikacyjnym, zawodowym i regionalnym
o bezrobocie związane z nadwyżką całkowitej podaży siły roboczej nad całkowitym popytem na siłę roboczą - bezrobocie wywołane osłabieniem ogólnej aktywności gospodarczej, tłumaczone jest niedostatecznym popyte na dobra, lub zbyt wysokimi płacami (tzw. bezrobocie klasyczne) bezrobocie jawne i ukryte
o bezrobocie jawne - bezrobocie oficjalne, mierzone statystykami i kontrolowane, podawane do wiadomości o bezrobocie ukryte - bezrobocie fikcyjne (sztuczne tworzenie miejsc pracy), bezrobocie utajnione, mierzone fałszywymi statystykami, bezrobocie nie uwzględniające zatrudnionych de facto w szarej strefie bezrobocie krótkookresowe i długotrwałe
o bezrobocie krótkookresowe - wynikające z czasowe przestawiania się gospodarki i niedopasowań na rynku pracy o bezrobocie długotrwałe - bezrobocie spowodowane zapaścią gospodarki, bez szans na zmianę w najbliższym okresie w przypadku nie stosowania reform
bezrobocie dobrowolne (naturalne) i przymusowe
o bezrobocie naturalne - bezrobocie towarzyszące równowadze na rynku pracy, oraz będące wyrazem świadomej akceptacji braku zatrudnienia ze względu na niezadowalające warunki pracy o bezrobocie przymusowe - związane z obniżeniem produkcji przez producentów, ma charakter trwały
cel zasiłków dla bezrobotnych i geneza ich powstania - zasiłki dla bezrobotnych mają spowodować umożliwienie im egzystencji i co za tym idzie nie obciążaniu państwa ich utrzymaniem, a także umożliwienie bezrobotnym dalsze poszukiwanie pracy i zapobieganie stoczeniu się ich na margines społeczny - geneza zasiłków dla bezrobotnych sięga starożytności, gdzie rozdawano biednym i nie mogącym znaleźć zatrudnienia posiłek - zasiłki pieniężne pojawiły się w XIX wieku w Niemczech
przyczyny walki z bezrobociem
o negatywne skutki społeczne i ekonomiczne
■ pogorszenie poziomu życia
■ frustracja społeczna
• wzrost niezadowolenia
■ rozwój szeregu niekorzystnych zjawisk społecznych
■ niepełne wykorzystanie siły roboczej
■ produkcja niższa od potencjalnej