Współczesna urbanizacja charakteryzuje się przede wszystkim wzrostem liczby dużych miast. Są obszary gdzie łączą się ze sobą sąsiadujące miasta - noszą one nazwę zespołów metropolitalnych, aglomeracji miejskich lub konurbacji.
Tempo wzrostu miast przewyższa tempo wzrostu ludności ogółem. Jest to spowodowane:
a) napływem ludności ze wsi do miast
b) włączeniem do obszaru miast zasiedlonych terenów wiejskich
c) przyrostem naturalnym ludności miast
Największe znaczenia mają 2 pierwsze czynniki, ponieważ sam przyrost jest na ogół niski lub ujemny.
W wielu krajach rozwiniętych gospodarczo wartość współczynników przyrostu naturalnego w miastach spada.
1950 |
1992 |
2010 |
Nowy Jork 12,3mln. |
Tokio 25,8mln. |
Tokio 28,9mln. |
Londyn 8,7mla |
San Paulo 19,2min |
San Paulo 25mln. |
Tokio6,7mln. |
Nowy Jork 16,2mln. |
Bombaj 24,4mln. |
Paryż 5,4mln. |
Meksyk 15,3 min. |
Szanghaj 21,7min. |
Szanghaj 5,3mln. |
Szanghaj 14, lmln. |
Lagos 21.1 min. |
Pierwsze nadania praw miejskich na ziemiach polskich miały miejsce w wieku XIII. Były to zazwyczaj formalne nadania praw miejskich istniejącym już osadom. Miasta zaczęły się tu kształtować od IX wieku Sieć miast polskich była uformowana niemal ostatecznie pod koniec XVI wieka
Ocenia się że w Polsce w 1600 roku ludność miast stanowiła około 25% ludności całego krają Proporcja ta pozostała prawie niezmieniona do 1939r. Współczesny rozwój gospodarczy Polski znacznie przyspieszył urbanizację. Od 31.XII.1946r. do 31.XII.1992r. liczba ludności wzrosła o 14,8mln., a ludności miast o 15,8mln., wsi zaś zmalała o lmln. Przyczyną takiego wzrostu są migracje ze wsi do miast, jak i zmiany obszarów miast. Obecnie jest to 61,6% ludności kraju. Zrównanie liczby ludności miejskiej i wiejskiej w Polsce nastąpiło w 1966r.
• Struktura ludności wg płci, wieku i stanu cywilnego
Dane spisów powszechnych są podstawą przeglądu struktur ludności wg głównych cech demograficznych i społeczno - zawodowych. W okresach między spisami ustala się te wielkości na podstawie danych spisowych.
O strukturze płci i wieku decyduje kształtowanie się dotychczasowych trendów w zakresie płodności, umieralności i migracji. Struktura ta stanowi podstawę większości analiz demograficznych. Determinuje ona kształtowanie się przyszłych trendów w zakresie płodności i umieralności. Daje podstawę do określenia wielu konsekwencji, pozwala określić zapotrzebowanie na miejsca w szkołach, nowe miejsca pracy, szacunek przyszłej liczby małżeństw i związanych z tym potrzeb mieszkaniowych.
Współczynniki feminizacji (stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn lub odwrotnie):
W = — • C f M
gdzie G = 1, 100, 1000... , M - liczba mężczyzn , K - liczba kobiet
2