kontradyktoryjne, prokurator jako oskarżyciel publiczny, oskarżony jako strona w procesie.
-» wady wynikające z wewnętrznej niespójności z powodu różnic między postępowaniem wstępnym a głównym - liczne zmiany - głównie nadanie pierwszej fazie cech skargowych (prawo do obrony, prawo wglądu do akt)
- Nowa procedura karna z 1959 r. - utrzymanie podstawowych założeń kodeksu z 1808 r. z zaakcentowaniem rozdziału funkcji między prokuratora, sędziego śledczego oraz sędziego wyrokującego, oraz z wzmocnieniem elementów skargowości w postępowaniu wstępnym.
- Teresina z 1768 r. - postępowanie inkwizycyjne - 1776 r. - niesienie tortur.
- Ordynacja wyborcza z 1788 r. (Józef II) - całkowicie odrębne prawo materialne od procesu.
* postępowanie w przypadku przestępstw tzw. kryminalnych
* proces inkwizycyjny (tajność, pisemność, pośredniość postępowania)
* oskarżone jako przedmiot, bez prawa do obrony (inkwirient miał obowiązek zebrać też materiały na korzyść)
* legalna teoria dowodowa w jej odmianie tzw. pozytywnej teorii dowodów formalnych - sędzia musiał wydać wyrok skazujący, o ile przeciw oskarżonemu przemawiała określona ilość i jakość środków dowodowych.
* w celu uzyskania przyznania się stosowano tzw. kary za nieposłuszeństwo (chłosta, post o Chlebie i wodzie)
* możliwość stosowania kar nadzwyczajnych (rodzaj kar z podejrzenia) oraz instytucja „uwolnienia z instancji z pozostawieniem w podejrzeniu".
- Franclsłana z 1803 r. (na podstawie ustawy zachodniogalicyjskiej z 1796 r. -połączenie procesu z karnym materialnym)
* proces inkwizycyjny, oskarżony przedmiotem, bez prawa do obrony
* zmiany w systemie dowodowym - negatywna teoria dowodowa (sędzia nie mógł skazać jeśli nie było określonych dowodów) a przyznanie oskarżonego musiał oceniać na tle całego materiału dowodowego (zaczątek swobodnej oceny dowodów)
* zniesiony formalny podział na inkwizycję generalną i ściślejszą.
* wymóg by wyrok wydany był przez kolegium sędziowskie a nie przez jednego sędziego, czasem z koniecznością przedstawienia sadowi wyższej instancji.
* Ograniczone środki odwoławcze - zakaz zaostrzenia kary, jeśli odwoływał się skazany.
- Ustawa o postępowaniu karnym z 1850 r. (następstwo wydarzeń rewolucji z 1848 r. i postanowień konstytucji; wzorowana na procedurze francuskiej)
* proces mieszany
* udział przysięgłych w sprawach politycznych i prasowych
-* nawrót do absolutyzmu po upadku rewolucji spowodował uchylenie tych zmian i powrót do Francisiany.
- Ustawa o postępowaniu karnym z 1873 r. (glaserowska - dzieło Juliusa Glasera. późniejszy minister sprawiedliwości)
* obok procesu, organizacja sądów karnych, prokuratury (wzór francuski -hierarchiczna, scentralizowana, niezależna od sądów)
* proces mieszany
* śledztwo wstępne - inkwizycyjne, sędzia śledczy prowadzi z urzędu, tajne, obwiniony upomniany do składania prawdziwych zeznań