015

COACHING1 MENTORING W PRAKTYCE

DEFINICJE COACHINGUI SESJA KONTRAKTOWA

Coaching jako dyscyplina stosunkowo młoda różnicuje się, poszukuje inspiracji w widu dyscyplinach i środowiskach. Jest traktowany jako nieustrukturalizowana rozmowa, ale może też być bardziej proceduralny, oparty na technikach i ustrukturyzowanej sesji (coaching aktywny i nieaktywny]¹². To rozumienie jest bliskie coachingowi partnerskiemu [rys. 1 ]. Zdaniem Mary Bath OTMeil coach może być osobą wnoszącą w relację ciekawość dziennikarza czy antropologa. Raczej dzieli się założeniami, wyobrażeniami i metaforami, niż doradza. Zachęca do uczenia się i działania oraz do porządkowania przez menedżera myślenia, wyobraźni i oczekiwań służących lepszemu planowaniu. Coaching to rozmowa oparta na partnerstwie, wzmacnianiu zaangażowania oraz wykazaniu związku między' zachowaniami zespołu a stawianymi celami”. Z kolei Bruce Peltier definiuje coaching w następujący sposób: Coach, niezatrud-niony w firmie, wykorzystuje swe umiejętności psychologiczne, by pomóc klientowi stać się efektywnym li-derem. Umiejętności te muszej być dostosowane do konkretnych, aktualnych problemów w taki sposób, by' klient mógł je wcielić na stałe do owej praktyki kierowniczej lub przywódczej^u. Jest to definicja bardzo ogólna o pojemnym spektrum znaczeń. W dalszej części pracy Peltier dokonuje przeglądu modeli co-achingowych pow iązanych z tradycyjnymi modelami psychoterapeutycznymi, jak podejście behawioralne, psychodynamiczne, terapia rodzin i podejście systemowe, po zorientowane na kliencie, wskazując na silne powinowactwa i zapożyczenia z psychoterapii do coachingu menedżerskiego. Sara Thorpe i Jackie CJ i fiord proponują następujące rozumienie coachingu: Pomoc danej osobie we wzmacnianiu i udoskonalaniu działania poprzez refleksję mul tym, jak stosuję konkretnej umiejętność Ulub wiedzę^IS. Wyraźnie jednak oddzielają coaching od treningu, koncentrując uwagę na czynnikach rozwojowych. Coaching ma zastosowanie, gdy nabyte umiejętności lub wiedza będą mogły' być szybko użyte w praktyce, sam coach natomiast nie musi mieć docelowej wiedzy' ani umiejętności, których przedmiotem jest coaching. David Clutterbuck cyluje" za stroną www.coachinginsider.com szereg definicji coachingu, od: Jednej z ról coachów jest wsparcie i pomoc w umiejętnym wykorzystywaniu umiejętności. Brzmi to nieco tautologicz-nie, aż po: Coach to osoba, która uczy i ukierunkowuje innej osobę poprzez odpowiednie zachęty i udzielanie rad. Co w coachingu partnerskim [rys.l] nie może mieć miejsca i byłoby naruszeniem jego zasad.

Analizę definicji i podejść można by kontynuować jeszcze długo. Ten krótki przegląd ma na celu zobrazowanie złożoności zjawiska coachingu i trudności definicyjnych, jakie napotyka ta nowa, dynamicznie rozwijająca się metoda oddziaływania. Dlatego europejska organizacja, którą reprezentuje EMCC [Erope-an Mentoring & Coaching Council], przez wiele lat odrzucała pomysł poszukiwania jednoznacznej definicji coachingu, mentoringu czy sponsoringu jako mało efektywny. Przyjęto, iż. poszukiwanie jednoznacznej definicji jest mało realistyczne przy tak znacznej liczbie modeli, metod i dróg prowadzących do coachingu na rzecz podejścia kompetencyjnego, w którym zamiast gotowej formuły' lub definicji opisuje się umiejętności, zachowania i wartości, jakimi powinnien wykazywać się profesjonalny coach lub mentor¹’. Dziś akredytacja indywidualna coachów i mentorów do stowarzyszenia, potwierdzająca ich kompetencje, oraz akredytacja firm szkolących w zawodzie coacha oparta jest właśnie na modelu kompetencyjnym i do-¹¹ SUrr J. ConeJi-uj, Warszawa 2003. Reskie Wydawnictwo Ekenorrtczne, s.12 ■ dalsza.

' ONnl B.M., Coae.iw y oW tediy met edróskw Ste ■ ważbność ooscf« w sysfi=*7ło/.ym poeSajścM do fmbfBmóMZatzefSzai.ia. Paznari 2006. Dcm Wydawiczy Ftocis. s 26-28

" Pelto- 8..    coacRiyuMądryfWM/żrts/ńei Iron i zastosewafuo, =hzn,vi 2UJS.OotnWydawczy fiefcis,& 24

** Thape S. ĆUM Jl.    CCOgMbJU POtA^cziafc Szkotom    tfa u.sfiuWcnjw i meoexQ/vó#. Ffeaiwń 2007, OmWyrliwri

czy Retos, s. 17-19.

- Dutterbuck 0.. Coacfłi y zespoftmy. PazrvYi 20(W. Dom Wydawriczy Rabs, s. 16-25.

'■ Zobacz Wtp. \ww,enioxufxaljorgtteadmn.1ccijniErit8.axifiłra8i0U.EN1CC_Coda ol Etticapdf {emsn w dniu 12.0*.20i0i.

29