władcą, duchowym przywódcą tego świata - głównie zachodniego być. Możemy mówić o interpretacji papieskiej, konstantyno-rzymskiej, frankońsko-teutońskiej i italo-rzymskiej. Ta pierwsza sprowadzała się do wykazania z jakiego tytułu papieże są pierwszymi w społeczeństwie zachodu i dlaczego cesarze (a ponadto książęta, królowie i monarchowie) winni im być podporządkowani. Ta interpretacja opierała się na tzw. donacji konstantyńskiej - dokumencie, będącym falsyfikatem sporządzonym na potizeby papieży, który to niby przekazywał (przez Konstantyna Wielkiego) zwierzchność nad zachodem papieżom. Miał stwierdzić, że nie wypada by w Rzymie w związku z tym rezydowali dwaj zwierzchnicy i dlatego przeniósł stolicę do Konstantynopola. Zostawił papieża, ziemię i zwierzchność nad zachodem. Tradycja ta - pattonacja zakładała też prawo papieży do mianowania cesarzy na zachodzie. Niejako z tej tradycji miał skorzystać Leon III (— Karol Wielki został cesarzem). Podkreślano w tej interpretacji zupełnie inną rolę cesarza karolińskiego teraz w porównaniu z cesarzami rzymskimi. Karol Wielki otrzymał koronę z rąk papieża. Był cesarzem chrześcijan, których zwierzchnikiem był papież. Dlatego w tej interpretacji cesarz był jedynie ramieniem zbrojnym chrześcijaństwa, instrumentem władzy papieskiej. W interpretacji konstantyno-rzymskiej relacje zostały odwrócone. Z tą interpretacją wiąże się krótki epizod w sprawowaniu władzy przez cesarzy - Otton III nie akceptował drugoplanowej roli cesarza, przeniósł dwór do Rzymu, stwierdził ze donacja konstantyńska jest falsyfikatem i jej nie akceptuje. Na wzór rcymski uznał siebie za namiesmika Chrystusa na Ziemi i w związku z tym twierdził, że biskup Rzymu, tak jak to było w czasach Konstantyna Wielkiego, jest jemu podporządkowany, idea nie została wcielona w życie (Otton III zmarł młodo). Później mamy spór przez XI wiek pomiędzy Grzegorzem VII a Henrykiem IV o pierwszeństwo w świecie chrześcijańskim. Natomiast fnankońsko-teutońska interpretacja pierwszeństwa sprowadza się do swoistej tradycji i pewnej konsekwencji jaka zaismiała w świecie zachodnim, gdzie po Karolingach korona cesarska została przeniesiona do cesarstwa wschodnio frankońskiego i przypisana władcom germańskim (stąd interpretacja frankońsko-teutońska). Korona została przypisana władcom germańskim, a sposób przekazywania tej korony zrodził tradycję i twierdzenie, że tylko im jest ona przynależna, a zatem ich pierwszeństwo i niesienie tych wartości uniwersalistycznych. Im przypisane jest działanie na rzecz jedności świata. Doradcy, interpretatorzy twierdzili, że władza cesarzy niemieckich, germańskich pochodzi bezpośrednio od Boga. Ponadto legitymizowana jest na wzór Rzymu, z tym, że cesarze rzymscy narodu niemieckiego (bo tak w pewnym momencie czasu byli zwani) są wybieram przez książąt niemieckich i elektorów -mniej więcej tak jak w Rzymie, gdy senat zbierał się i wybierał cesarza. Natomiast ostatnia interpretacja italo-rzymska to jedynie teoretyczne ujęcie. Takie myśli pojawiły się w XIII, XIV wieku, kiedy to głoszono postulat powrom do korzeni, do tego. że cesarza powinien wyłaniać lud rcymski, senat rzymski, i że ta funkcja, urząd cesarza jest w jakimś stopniu uzurpatorska. Czasy nowożytne zaowocowały kolejnymi schizmami w chrześcijaństwie (pierwsza wielka - XI wiek. później w czasach nowożytnych kolejne podziały). Spory pomiędzy papieżem a cesarzem sprzyjały usamodzielnianiu się monarchów. Idea uniwersalistyczna - zjednoczenia Europy według jednego porządku duchowego - z uwagi na spór o pierwszeństwo w tym porządku między papieżem i cesarzem przeminęła. Władcy bowiem korzystając z tych sporów usamodzielniali się odpowiednio czy to popierając papieża, czy cesarza. A chrześcijaństwo wykroczyło poza Europę i powrót do uniwersalizmu, do dążenia do objęcia wspólnym porządkiem duchowym Europy to dopiero przełom XVIII i XIX wieku kiedy to możemy mówić o neouniwersaliźmie rewolucyjno-napoleońskim. Przełom XIX i XX wieku to neouniwersałizm liberalny i w tym samym czasie neouniwersalizm radziecki. Definiując krótko jest to dążenie do objęcia, już nie religią tylko jedną ideologią Europy, całego świata - czyli upowszechnienie pewnych charakterystycznych dla danej formacji wartości. Rewolucja francuska obaliła pewien porządek Między innymi pewną cechą charakterystyczną uniwersalizmu w przeszłości była akceptacja podziałów społecznych natomiast neouniwersalizmy te podziały negują i w jakimś stopniu odrzucają, choć w rożnym stopniu występuje w nich egalitaryzm, ale przynajmniej jedno jest nowe - każdy z tych uniwersalizmów zakłada równość wobec prawa co nie było cechą charakterystyczną wcześniej. Neouniwersalizm rewolucyjno-napoleonski główną ideę zawiera w deklaracji praw człowieka i obywatela. Ona jest jego wyróżnikiem, następnie republiki siostrzane, kodeks cywilny napoleona, równość i braterstwo, i dążenie do realizacji tych celów w imię nie Francji, choć rewolucja i Napoleon działali w jej imieniu i dla jej dobra to kierował się racją stanu. W teorii zakładano, że Francuzi wprowadzają nowe rozwiązalna by wyzwolić jednostkę i te wartości po wyzwoleniu jednostki i to wyzwolenie ludu z okopów feudalizmu, to życie w pokoju, Francuzi i rewolucjoniści z jednej strony deklarowali wolę utrzymania pokoju i odrzucenia wojny, ale gdy w latach 90. XVIII wieku patrioci niderlandzcy, awiniońscy i inni zwrócili się o pomoc, to rewolucyjna Francja postanowiła w imię samostanowienia ludu udzielić im pomocy i zaczęła prowadzić wojny w imię tych wartości.