27145

formą jest inicjatywa ludowa oraz weto ludowe) i pośredniej (przedstawicielskiej).

Procedury demokracji bezpośredniej ujęte w konstytucji to referendum i inicjatywę ludową. Konstytucja przewiduje 4 rodzaje referendów:

a)    ogólnokrajowe w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa;

b)    w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej przewidującej przekazanie organizacji lub organowi międzynarodowemu kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach;

c)    w sprawie zatwierdzenia zmiany Konstytucji dotyczącej postanowień zawartych w rozdziałach I, II i XII;

d)    referendum lokalne;

Nieznana jest w Polsce procedura w eta ludów ego.

3.    Demokracja pośrednia.

Zwana jest przedstawicielską, jest to sposób sprawowania władzy, w którym decyzje są w imieniu suwerena podejmowane przez organ przedstawicielski pochodzący z wyborów.

Obecnie to podstawowy sposób sprawowania władzy - art. 4 ust. 2 uznaje demokrację pośrednią za podstawowy sposób rządzenia państwem.

Dla istnienia demokracji pośredniej niezbędny jest również - prócz parlamentu - szereg wymagań. Są to między innymi:

- oparcie sposobu wyłaniania parlamentu na demokratycznej procedurze wyborczej, uwzględniającej zasady powszechności, bezpośredniości, równości i tajności, a same wybory muszą odbywać się regularnie, z możliwością przedłużenia kadencji w sytuacjach nadzwyczajnych;

system polityczny musi opierać się na zasadach pluralizmu - gwarantować wolności tworzenia i działania partii politycznych;

parlamentowi jako organowi reprezentacji Narodu przysługiwać powinna silna pozycja i kompetencje w systemie organów państwowych;

4.    Organy przedstawicielskie pochodzące z wyborów.

Istotą demokracji pośredniej jest podejmowanie decyzji w imieniu suwerena przez organ (organy) przedstawicielski pochodzący z wyborów. W Polsce cecha ta należy zarówno do Sejmu jak i do Senatu, z uwzględnieniem zasady wolnego mandatu.

Prezydent nie jest określany w Konstytucji jako przedstawiciel Narodu, co tym bardziej podkreśla szczególną rolę Parlamentu, lecz nie zmienia faktu, że Prezydentowi przysługuje bezpośrednia legitymacja woli wyborców - znaczy to, że w sensie materialnym Prezydent w Polsce jest przedstaw icielem Narodu.

Charakter organów przedstawicielskich mają też rady gmin, rady powiatowe, sejmiki wojewódzkie, lecz z racji na ograniczony terytorialnie zakres ich legitymacji nie można ich traktować jako organów reprezentacji Narodu.

III. Zasada niepodległości i suwerenności Państwa.

1.    Ogólny zarys zasady niepodległości i suwerenności Państwa.

Z uwagi na polskie doświadczenia historyczne została owa zasada silnie w Konstytucji podkreślona. Oclirona niepodległości i nienaruszalności teiytorium Państwa wymienione zostały na pierwszym miejscu wśród zadań Rzeczypospolitej. Stanie na straży nienaruszalności i niepodzielności jego teiytorium stanowi jedno z podstawowych zadań Prezydenta.

Niepodległość oznacza odrębny byt państwowy Rzeczypospolitej, jak również oznacza istnienie Polski w jej obecnych granicach.

Suwerenność oznacza zdolność państwa do samodzielnego decydowania o wszystkich dotyczących go sprawach i samodzielnego podejmowania wszystkich dotyczących go decyzji. Odnosi się więc suwerenność Państwa do siatki pojęciowej prawa międzynarodowego i łączy z sytuacją państwa