27246

samym czasie utrzymują depozyty i kredytują klientów w różnych walutach, różnice kursowe częściowo się kompensują, co zmniejsza ryzyko kursowe banku. Ponadto w celu zmniejszenia tego ryzyka stosuje się różne formy i metody zabezpieczenia przed nadmiernym ryzykiem.

Prezes NBP ustalił dla polskich banków uprawnionych do wykonywania operacji dewizowych, normy dopuszczalnego ryzyka.

Każdy bank zawierający transakcje dewizowe zajmuje każdego dnia określoną pozycję walutową.

Pozycja walutowa wynika ze stosunku wierzytelności do zobowiązali w danej walucie lub we wszystkich walutach obcydi.

Gdy wierzytelności i zobowiązania są równoważą występuje zamknięta pozycja walutowa a przy braku takiej równowagi - otwarta pozycja walutowa. Otwarta pozycja walutowa może mieć charakter:

•    Krótkiej pozycji walutowej, gdy zobowiązania w danej walucie przeważają nad wierzytelnościam i,

•    Długiej pozycji walutowej, gdy wierzytehiości przeważają nad zobowiązaniami.

Nadmierna różnica w jednej lub drugiej pozycji rodzi ryzyko powstania strat przy niekorzystnych zmianach kursów.

Różnicę pomiędzy sumami wszystkich pozycji długich i pozycji krótkich nazwano w alutową pozycją globalną (d-k), zaś łączną wartość bezwzględną wszystkich pozycji krótkich i długich nazwano walutową pozycją maksymalną (d+k).

Do tak zdefiniowanych pozycji walutowych prezes NBP ustalił normy dopuszczalnego ryzyka walutowego w relacji do funduszy własnych banków i tak:

•    Pozycja krótka lub długa względem pojedynczej waluty obcej - 15% funduszy władnych,

•    Pozycja globalny krótka lub długa - 30% funduszy własnych,

•    Pozycja maksymalna - 40% funduszy własnych.

Powyższe normy obowiązują na koniec każdego dnia. Prezes NBP może wprowadzić indywidualne, bardziej rygorystyczne normy dla poszczególnych banków, gdy ryzyko ponoszone przez dany bank stwarza istotne zagrożenie dla interesów posiadaczy walutowych wkładów oszczędnościowych i lokat w danym banku. Banki opracowują regulaminy wewnętrzne, określające zasady i procedury nadzorowania ryzyka walutowego i tta bieżąco ustalają wewnętrzne limity na walutowe pozycje otwarte. Są one zazwyczaj ostrzejsze przy pozycji długiej dla walut, co do których można oczekiwać spadku ich wartości, a wobec pozycji krótkiej - dla walut, co do których można oczekiwać wzrosnt ich wartości.

2