27272

jednostka są w stanie znieść nawet bardzo silny nacisk, jeśli jest wpleciony w proces dążenia do celu.

2. technika współzawodnictwa grupowego:

Dążenie do osiągnięcia celu będzie podyktowane chęcią okazania się lepszym od innych. Jest to skuteczne, tym bardziej, że grypy mają tendencję do podtrzymywania i zwiększanie swojej pozycji.

Warunek skmecŁiiośti: spójność.

Zagrożenie : jeśli nie ma spójności, to jeśli dla poszczególnych członków grupa nie jest atrakcyjna to nie zależy im na pozycji grupowej. Istnieje też ryzyko „załamania się” jednej z współzawodniczących grup, gdy dystans między nią a najlepsza grupą jest bardzo duży i nie ma szansy na czołówkę. Wtedy grupa przestaje kontrolować postępowanie członków w obszarze współzawodnictwo. Jeden daje za wygraną i w normalnych warunkach odczułby nacisk, ale w tej sytuacji unaocznia tylko reszcie beznadziejność sytuacji i skłania do pójścia w jego ślady.

b)    jak sterować siła nacisku

Trwałe rozwiązanie : wbudowanie w kulturę grupy ograniczeń siły nacisku (normy chroniące suwerenność jednostki) lub normy bezwzględności wobec dewiantów (nie bywa stosowane w normalnym wychowaniu). Innym trwałym rozwiązaniem będzie zmiana w arsenale środków nacisku, które posiada, rozszerzenia zakresu jej uprawnień.

Rozwiązania doraźne : oparte na liipotezie, że im więcej jednostka jest w stanie zainwestować we wspólne zadanie, tym silniej będzie reagować na innych, którzy oddalają albo nie przybliżają grupy do celu. Zabiegi te polegają na manipulowaniu stopniem zaangażowania grupy w wykonywane cele (przez podwyższenie (obniżanie) atrakcyjności celu albo objaśnianie (zaciemnianie) dróg prowadzących do celu).

Zagrożenie : regularność i rutyna może wytrącić grupie kontrolę nad jednostkami i dopuścić do głosy indywidualne dążenia. Zbyt silny nacisk może stłumić inicjatywę i samodzielność na stałe, co może utrudniać problemów wymagających nowatorskich pomysłów i nowatorskich prób.

c)    jak ukierunkować nacisk na określoną jednostkę

Najprościej sięgając po perswazję, kształtując opinię grupy o przyczynach zachowań dewiacyjnych niektórych jedn. Ma to zmniejszyć lub zwiększyć nacisk wrażliwość jednostki na nacisk, poprzez manipulację spostrzeganej pozycji w grupie (im bardziej czuje się akceptowana, tym bardziej jest podatna na nacisk. Brak uznania czyni jednostkę najwrażliwszą). Działania te mają tylko subtelnie zmienić postrzeganie swojej pozycji w grupie. Czasami wystarczy by wychowawca poparł krytyką posunięcia jedn., która jest popularna i pozwolić, żeby reszta to podchwyciła, by jego pewność pozycji została zachwiana i żeby zaczął liczyć się z opinią grupy na swój temat.

3. Modyfikacja norm i ról społecznych

Na kulturę grupy składa się ogół ról i norm wyznaczających działanie i współdziałanie członków grupy. Jeśli życie w grupie obejmuje wąski zakres życie jednostki, to ustanowione role nie układają się w żadną spójną całość. Im bardziej gnipa uczestniczy w życiu jednostki, tym wyraźniej widać „wspólny mianownik” różnych wyspecjalizowanych urządzeń kulturowych. Ten mianownik to styl, etos lub wzór życia.

Metody modyfikacji:

a) technika arbitralnego tworzenia ról i norm

wychowawca sam tworzy nową rolę społeczną (np. rolę przywódcy). Arbitralny - ponieważ nowa rola jest a całości tworem wychowawcy.

Warunki: uzasadnione, gdy istnieje podejrzenie, że grupa sama nie będzie w stanie samodzielnie ustalić kluczowe role. Też w przypadku grupy małych dzieci, gdzie styl autokratyczny (jakim jest właśnie taka technika) życzliwy był najbardziej skuteczny. Zdaje też egzamin w przypadku we wstępnej fazie powstawania każdej grupy.

Zagrożenia : powstanie podwójnego systemu ról (oficjalnego i nieoficjalnego), gdzie oba systemy są sprzeczne (jeśli nie są, mogę istnieć 2 systemy). Wtedy mówi się o systemie drugiego życia. Obraca to dynamikę życia grupowego przeciw wychowawcy, i jedynym sposobem jest rozbicie grupy. Najczęściej pojawia się to wtedy, kiedy ustanowione przez wychowawcę role i normy