27409

-w prawie rzymskim i średniowiecznym nie było ogólnej konstrukcji stanu wyższej konieczności

-w prawie średniowiecznym występowały przepisy, które kazuistycznie określały bezkarność sprawcy działającego w warunkach wyższej konieczności Nieletniość

-wg prawa rzymskiego <7 lat byli bezkarni, a 7-14 lat zależnie od stopnia ich rozwoju umysłowego

-w prawie salickim <12 lat nie ponosili winy. ale opiekun musiał wynagrodzić szkodę

-w średniowieczu nieletni (głównie <12 lat) nie mogli być skazani na karę śmierci lub karę okaleczającą Niepoczytalność

-stan niepoczytalności wynikający z choroby umysłowej lub niedorozwoju umysłowego powodował umniejszenie lub wyłączenie odpowiedzialności karnej

-na opiekunie sprawcy przestępstwa spoczywał obowiązek wynagrodzenia szkody

-niektóre zbiory prawa dopuszczały możliwość wygnania z miejsca zamieszkania niepoczytalnego przestępcę Formy popełnienia przestępstwa

-w prawie średniowiecznym rzeczywiste usiłowania popełnienia przestępstwa były traktowane jako osobne przestępstwa (np. wyjęcie miecza)

-niekiedy (rzadko) działania sprawcy mające znamiona usiłowania były zagrożone większą karą niż samo przestępstwo

-pierwsze elementy ogólnego ujęcia usiłowania pojawiły się w XIV w. w statutach miast włoskich

Podżeganie i pomocnictwo

-z reguły pomocnik i podżegacz ponosili taką samą karę co sprawca (w niektórych prawach podżegacz większą)

-zasada akcesoryjności - równej odpowiedzialności sprawcy, podżegacza i pomocnika, powodowała, że w razie karnej nieodpowiedzialności sprawcy oni również nie odpowiadali; zrezygnowała z niej Józefina