27454

100, to popadam w zwłokę na 100 złotych, a nie na 200, więc płace ewentualnie odsetki na 100 złotych, a nie na 200. Byli w dyskusji prawnicy, którzy skłaniali się do tego, że pretor może zmusić do przyjęcia świadczenia częściowego, bo nie nastręcza to tylu problemów dłużnikowi. Zasadą jest, że wierzyciel nie musi przyjąć świadczenia częściowego, ale są od tego wyjątki. W konsekwencji tego myślenia dzisiaj nie ma obowiązku przyjęcia świadczenia cześciowiego, ale sa regulacje, gdzie wierzyciel może być do tego zobowiązany np. prawo polskie. Czas spełnienia świadczenia - do terminu wykonania obowiązku nie trzeba przypominać dłużnikowi terminu wykonania świadczenia, po upływie terminu popada on w zwłokę. Jeżeli popada on zwłokę, to musi on zwrócić pieniądze zaraz po wezwaniu przez wierzyciela (interpelatio). W zobowiązaniu deliktowym strony jednak się nie umawiają, kiedy zapłacić należność. Np. zabiłem pana kozę, kiedy płacę? Fur semper moram facere videtur - dłużnik uważany jest za zawsze pozostającego w zwłoce. W przypadku deliktów uznawano, że termin do zapłaty odszkodowania powstaje z chwilą wypełnienia czynu niedozwolonego. Dłużnik płaci odsetki od chwili wyrządzenia szkody.

Miejsce spełnienia świadczenia - gdzie dłużnik ma wykonać swoje zobowiązanie. Np. beczki z oliwą mają być dostarczone w określone miejsce. Jeżeli określenia miejsca nie było, albo dotyczy to czynu niedozwolonego, to są dwie grupy przypadków:

•    Przypadki dotyczące rzeczy określonych rodzajowo tj. genus np. zboże, pieniądze lub ryby. Gdzie to się ma znaleźć? Odpowiada się na to pytanie w sposób najmniej uciążliwy dla dłużnika. Zatem tam, gdzie jest miejsce zamieszkania dłużnika. Actor sepitur forum rei - powód podąża w stronę pozwanego, sąd miejscowości pozwanego itd.

•    Przypadki dotyczące rzeczy oznaczonych indywidualnie tj. specius np. posąg ateny zrobiony przez konkretnego artystę, konkretny obraz, konkretna nieruchomość; przyjęto regułę, że miejscem spełnienia świadczenia jest miejsce położenia tej rzeczy w chwili powstania zobowiązania.

Spełnienie świadczenia przez osobę trzecią - czy jest to możliwe? Wiszę komuś 200 zeta, czy muszę to oddać osobiście, czy mogę to komuś przekazać i nie oddam tego osobiście? Tak. Zasadą jest, że spełnienie świadczenia nie wymaga osobistego działania dłużnika. Uznaje się, że jest od tego wyjątek wtedy, gdy dłużnik ma szczególne właściwości i umiejętności, i zobowiązanie zostało zawarte z uwagi na umiejętności dłużnika.

Spełnienie świadczenia do rąk osoby innej jak wierzyciel - jest to możliwe za zgodą wierzyciela. Regułą jest, że jest to możliwe jeżeli spełnienie nastąpi do rąk osoby upoważnionej przez wierzyciela. Co jeżeli przekazałam kasę złej osobie? Jeżeli osoba, do której rąk świadczył dłużnik była kiedyś pełnomocnikiem wierzyciela, ale potem wierzyciel cofnął pełnomocnictwo bez poinformowania dłużnika, który działa w przekonaniu, że nadal płaci osobie uprawnionej, to