norm, prowadzi do sytuacji, kiedy dewiacyjne zachowania ulegają instytucjonalizacji. Uznawanie dawnych norm staje się anachronizmem, dziwactwem, czy naiwnością.
Standardy etyczne
standard - poziom czegoś ustalany wg określonych norm; przeciętny typ czegoś
standardy etyczne - zachowania wymagane w danej sferze aktywności od wszystkich osób, które się
tego podejmują
To także zinstytucjonalizowany system takich wartości i zachowań oraz norm określających takie zachowania.
Źródła standardów etycznych: podmioty:
- władze, przełożeni (autorytety formalne)
- zespoły ekspertów i autorytetów
- innowatorzy, eksperci, autorytety niezależne dokumenty:
- akty prawne
- kodeksy etyczne
- zalecenia, informacje i wyjaśnienia podmiotów wyspecjalizowanych w zakresie etyki
normy etyczne - w przeciwieństwie do prawnych charakteryzują się znacznie mniejszą precyzją oraz brakiem wyraźnej sankcji. Odzwierciedlają wartości uznawane przez określoną społeczność i są fundamentem prawa.
Konsekwencją nieprzestrzegania norm etycznych nie jest kara wymierzona przez powołany do tego organ.
Sankcją za niemoralne zachowanie jest negatywny stosunek środowiska. Jednak sankcja społeczna spotyka kogoś w znacznie większym stopniu za to, jaki jest, niż za to, co zrobił.
Kodeks etyki zawodowej
etyka zawodowa - spisane normy odpowiadające na pytanie, jak ze względów moralnych przedstawiciele danego zawodu powinni postępować. Występuje w postaci norm zinstytucjonalizowanych oraz norm formułowanych jako indywidualne propozycje.
Od tak rozumianej etyki zawodowej należy odróżnić rzeczywiście przez daną grupę zawodową reprezentowane przekonania moralne. Wdarto też wyodrębnić moralność zawodową, rozumianą jako postępowanie danej grupy zawodowej oceniane ze wzgl. na kryteria moralne.
Etykęzawodową opracowuje się z myślą o korygowaniu stanu rzeczywistego o podciąganiu go do wskazanego wzorca; pragnie się, aby formułowane normy zinternalizowały się w grupie adresatów. kodeks etyki zawodowej - zbiór reguł moralnych, który opracowuje i sama sobie nakłada dana społeczność zawodowa. Służy on zarówno do ochrony, jak i do rozwijania ethosiL Nie jest zabezpieczony sankcjami prawa państwowego.
Kodeksy etyki zawodowej zawierają zwykle 3 grupy reguł:
1. reguły techniczne, dot. technicznych aspektów zawodu
2. ustalające ogólne relacje grupy zawodowej do społeczeństwa
3. stosunki między badaczem a badanymi, członkami danego zawodu
• poprawny kodeks etyki zawodowej winien przede wszystkim normować
• nie powinien zawierać opisu wartości
• kodeks musi zabezpieczyć i dbać o interes publiczny
• nie powinien zawierać przepisów, dla których uzasadnieniem jest wyłącznie zabezpieczenie interesów członków.
• kodeks musi być rzeczowy i uczciwy