- czy gwarancje bezpieczeństwa ograniczone jedynie do sytuacji, kiedy następuje napaść zbrojna są dziś wystarczające
- pewne zagrożenia mogą wcale nie mieć charakteru zbrojnego ataku a są traktowane jako akty agresji - atak z 11 września 2001
- w ścisłym i tradycyjnym rozumieniu atak ten nie wyczerpywał treści ait. 5 i zawartych w nim gwarancji bezpieczeństwa, nie był dziełem jakiegoś państw a jednak podjęto decyzję o uruchomieniu arL 5
-czy w obliczu stworzonego precedensu i nowych zagrożeń nie należy na trwałe rozszerzyć interpretacji art. 5?
2. ROZSZERZENIE NATO
• NATO skrojone na potrzeby zimnej wojny - ZSRR nie istnieje, więc Sojusz musi się zmienić
• Stosunek NATO do byłego wroga - Rosji
• Sojusz stoi przed trudnym wyborem - zaniechać dalszego rozszerzenia na wschód albo otworzyć perspektywę członkostwa dla Rosji (w Polsce orędownikiem takiego rozwiązania jest Radosław Sikorski)
• Konsekwencje członkostwa Rosji w NATO
• Konsekwencje wystąpienia z NATO USA
• Różne wizje co do współczesnej roli Sojuszu pomiędzy państwami członkowskimi
- Państwa założycielskie - NATO platforma do walki z Al-Kaidą
- Nowi członkowie - NATO to główne zabezpieczenie przed Rosją
• Rozszerzenie - dla nowych członków - priorytet - zabezpieczenie przed Rosją
• Dla państw założycielskich (USA, WB) - priorytet - aktywne zwalczanie zagrożenia poza granicami Sojuszu
UE
• Nowa redakcja Europejskiej Strategii bezpieczeństwa z 2003 roku
• Dla Polski - UE na pozycji podporządkowanej w stosunku do NATO:
- uzależnianie osiągnięć UE w dziedzinie obrony od ich zgodności z wiodącą rolą Stanów Zjednoczonych w Europie
• Niedostrzeganie przez Polskę pozytywnych wyników wojskowej współpracy państw unijnych
- 1989 - brygada niemiecko-francuska
- Eurokorpus w Strasburgu
- European Airlift Centre w Eindhoven
- Niemiecko-holenderski korpus w Muenster
- Sealift Coordination Centre
- Wielonarodowy Korpus Północny-Wschód
- Balic Naval Squadron w Estonii
- Wielonarodowe grupy bojowe
- Europejska Agencja Obrony
• Polityka bezpieczeństwa UE - powiązanie elementów cywilnych i militarnych
• Brak politycznych uzasadnień europejskiej integracji w dziedzinie obrony
• Wzmacnianie wojskowych instrumentów wspólnotowych
• Uczestnictwo w realizacji dalekosiężnych interesów Europy - UE równorzędnym partnerem dla USA czy Chin