27921

■    szkoła stosunków międzyludzkich, tzw. Humań Relations,

■    szkoła behawioralna,

4.    Szkoła procesu zarządzania: badań operacyjnych i teorii decyzji,

5.    Podejście systemowe,

6.    Podejście sytuacyjne.

3. Kierunek „naukowej organizacji pracy".

Naukowe zarządzanie - podejście do zarządzania zajmujące się poprawą wyników osiąganych przez poszczególnych pracowników.

Rozwój kierunku Scientific Management dokonał się na przełomie XIX i XX wieku. Nurt ten zapoczątkował tworzenie podstaw nauki o organizacji i zarządzaniu. Stało się to za sprawą wybitnych praktyków organizacji i twórców koncepcji teoretycznych, takich jak: F.W. Taylor (1856-1915), H.Emerson (1852-1931), H. Gant (1861-1919), małżeństwo Frank B. Gilberth (1868-1924) i Lilian Giberth (1878-1972), H. Le Chatelier (180-1936), H. Ford (1863-1947), K. Adamiecki (1866-1933).

Najbardziej znanym twórcą podstaw nauki o organizacji jest Frederlc W. Taylor. Jego działalność naukowo -badawcza została poprzedzona kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym w przemyśl. W swojej karierze zajmował niemal wszystkie stanowisk, od robotnika po dyrektora. W 1903 roku opublikował pierwszą na świecie pracę z zakresu nauki organizacji pt. „Zarządzanie zakładem wytwórczym", a w roku 1911 „Zasady naukowego zarządzania". W pracach swych rozwinął doświadczenia badawcze dotyczące głównie:

■ metod analizy pracy, czasu pracy, pracy akordowej i wydajności pracy robotników.

■    analizy stosunków pomiędzy robotnikami a kadrą kierowniczą ,

■    funkcjonalnego systemu zarządzania.

Opisując przebieg eksperymentów badawczych, dotyczących wydajności indywidualnej pracy robotnika przy pracach przeładunkowych, dokonywanych za pomocą łopat, dowiódł, że stosując metody doboru człowieka do pracy wg cech fizycznych i doboru narzędzia pracy (łopaty)oraz racjonalnych przerw fizjologicznych, robotnik jest w stanie pracować znacznie wydajniej niż dotychczas. Udowodnił również, że jest to korzystne i dla robotnika i dla zakładu.

nową

Zwoln

LNaukowe	tlezn tika p	2. Naukowy dobór	aneg dycy	3. Nadzorowanie	acą	4. Współdziałanie
opracowanie każdego		pracownic ów 1		pracownic ów by mieć		kadry kierowniczej z ^e
elementu pracy na	iły nć	szkolenie ich ora?	ydaj	pewność, że będą	nik. k	robołiikami w i
danym stanowisku w	^n)r tjf	doskonalenie do	:ę na	stosować się do	efekj	wykonywaniu zadari
miejsce praktykowanych metod typu .mniej więcej*	odzie więks :ał zr	wykonywania prac	anyc lei T< a wy	przypisanych im metod wykonywania pracy	żch c u po jrese	celem likwidacp napięć i kontfktów ć 1
m—y i k^|]	zeciyy	lutuinuwymiii uJ	prow	Ł..J	ązki

robót.

istotę osoby publiczne.

System naukowego zarządzania wg Taylora miał prowadzić do zwiększania wydajności i efektywności siły roboczej i składał się z 4 kroków.

Doświadczenia Taylora polegały na badaniu procesu ładowania sypkich materiałów do wagonów. Zauważył, że posługując się typowymi i jednakowymi łopatami, robotnicy jednorazowo ładowali od 2 kg (koks) do 17 kg (rudy żelaza), w zależności od ciężaru właściwego przerzucanego materiału. Starał się ustalić taki ciężar jednej porcji mateńału, aby uzyskać optymalną wydajność pracy. Po długotrwałych eksperymentach z łopatami o różnej pojemności (17,15,13,12,10,9 kg) dowiódł, że robotnicy uzyskiwali najwyższą wydajność pracy posługując się łopatą o pojemności 10 kg. Na tej podstawie zdecydował się wprowadzić 15 typów łopat pozwalających na nabieranie każdo

F. Taylora dostrzegał zagrożenia jakie niesie za sobą zmiana wywołana wprowadzeniem nowej metody pracy przez wymagania dotyczące wzrostu wydajności i intensywności pracy w wykonywaniu akordowych norm. Dlatego głosił idee solidaryzmu klasowego, co samo w sobie było naiwnością. Równie ważnym elementem systemu Taylora była koncepcja funkcjonalnego systemu zarządzania traktowana jako przeciwieństwo tradycyjnego modelu kierowania przedsiębiorstwem przez menedżera - właściciela na zasadzie liniowo podporządkowanych mu pracowników. Wyróżnił w swym systemie ośmiu kierowników - mistrzów biura organizacji podzielonych na dwie grupy.