Mieszkańcy miasta pochodzą z najbardziej odległych
regionów, kontynentów, kultur i żyją i pracują obok siebie. Na wsi występuje to dużo rzadziej.
Rolnicy stanowią klasę bardziej homogeniczną, zamkniętą przed dopływem przedstawicieli innych zawodów.
6. Odmienny system stratyfikacji społecznej - populacje wiejskie są mniej uwarstwione niż miejskie.
7. Mniejsza ruchliwość społeczna.
8. Mniejsza ruchliwość przestrzenna.
9. Odmienny charakter stosunków społecznych - mniejsza liczba i częstotliwość rozmaitych stosunków społecznych, bardziej osobisty i bezpośredni charakter tych stosunków.
Biegun wiejskości - małe gminy, niewielka gęstość zaludnienia, przewaga zajęć rolniczych, bliskość przyrody, homogeniczność ludności, niewielka stratyfikacja i ruchliwość społeczna, przewaga osobowych i nieformalnych więzi społecznych.
Biegun miejskości - wielkie jednostki osadnicze, duża gęstość zaludnienia, zróżnicowanie zawodowe, oddalenie od przyrody, heterogeniczność, silna stratyfikacja i ruchliwość społeczna, formalne, wtórne więzi społeczne. Takie ujęcie podkreśla przeciwieństwa, pomijając związki.
W społeczeństwie przemysłowym taki podział traci sens. Pojęcie "miasta" i "wsi" przekształca się w idealizację. Zastępuje je continuum wieś-miasto.
Fazy relacji miasto-wieś:
1. Ok. 12 tys. lat temu powstają niezależne formy osadnictwa miasto i wieś. Podstawowy konflikt między ludnością osiadłą a koczowniczą, nie zaś między miastem a wsią.
2. Powstanie dychotomii - okres szczytowy feudalne średniowiecze. Prawa mieszczan i poddaństwo chłopów.
3. Przekształcenie dychotomii w kontinuum, różnice kategorii stają się różnicami stopnia rozwoju. Miasta stają ośrodkami władzy i podbojów terytorialnych.
4. Prawie wszyscy ludzie żyją pod wpływem miejskiej kultury, światowa urbanizacja. Zanik różnic między miastem a wsią.
Czym charakteryzuje się wieś w tej fazie?
Kryteria wyodrębniania terenów wiejskich
USA - osiedle liczące mniej niż 2500 mieszkańców.
2