2817

wyznaczające ich funkcjonowanie. Bada spójność wewnętrzną grup, siły wyznaczające tę spójność oraz siły i czynniki wywołujące icłi rozkład.

Teoria zmian - uogólnia wyniki badań nad zjawiskami i procesami przemian zachodzących w różnych grupach i zbiorowościach. Punktem jej wyjścia są opisy przebiegu procesów i zmian w ich natężeniu.

Obie te teorie ogólne dostarczają aparatu pojęciowego.

Socjologia a inne nauki.

Na pierwszym miejscu trzeba tu wyróżnić psychologie, a wśród jej działów zwłaszcza psychologię społeczną. Ja pograniczu socjologii i psychologii rozwinęły się dwie teorie majsce duże znaczenie dla socjologii. Są to teoria zachowania się jednostek w sytuacjach społecznych i teoria zachowania się całych zbiorowości w różnych sytuacjach.

Tym co odróżnia socjologie od innych nauk społecznych, jest cliarakterystyczne tylko dla niej poszukiwanie praw zjawisk zachodzących miedzy ludźmi badanie struktur. Socjologie interesuje to co jest specyficzne społeczne, tzn. wynikające z wzajemnego oddziaływania ludzi na siebie, obojętne czy są to oddziaływania spontaniczne, niezależne od woli i intencji jednostek, czy tez celowe i zamierzone.

2.    Wieź społeczna,

Więź społeczna to ogól tych stosunków, połączeń i zależności łączących ludzi w trwałe zbiorowości.

Rola i znaczenie więzi w powstawaniu i funkcjonowaniu społeczeństwa ???????????? Więź społeczna jako zorganizowany system stosunków, instytucji, środków kontroli społecznej, skupiający jednostki podgrupy i inne elementy składowe zbiorowości w całość zdolną trwania i rozwoju. Każda zbiorowość jeżeli ma trwać, istnieć i rozwijać się musi posiadać więź powodująca jej wewnętrzną spójność zapewniającą zaspokajanie potrzeb indywidualnych i zbiorowych. Lojalność członków wobec całości, przeciwstawianie się innym zbiorowością lub współprace z innymi, słowem, każda zbiorowość musi być wewnętrznie zorganizowana i uporządkowana.

3.    Kontrola społeczna, mechanizmy kontrolne, instytucje

Sankcje są jednym z elementów kontroli społecznej. Każda grupa każda zbiorowość społeczna rozwija szereg miar, sugestii sposobów przekonywania, nakazów i zakazów, system perswazji i nacisku, aż do przymusu fizycznego włącznie, system sposobów wyrażania uznania, wyróżniania nagród, dzięki któremu doprowadza zachowania jednostek i podgrup do zgodności z przyjętymi normami, do respektowania kryteriów wartości, słowem przy pomocy kształtuje konformizm członków. System ten nazywamy systemem kontroli społecznej.

Tak więc w zespole środków kontroli społecznej musimy wyróżnić dwa rodzaje mechanizmów:

1.    psychospołeczne- polegają na internalizacji norm i wartości, tak że jednostka odczuwa posłuszeństwo wobec nich jako wewnętrzny moralny przymus.

2.    materialno-społeczne- polegają na przymusie zewnętrznym, stosowanym przez instytucje.

Na pograniczu między mechanizmami psychospołecznymi a materialno-społecznymi kontroli znajdują się zwyczaje i obyczaje.