30110

System finansowy w gospodarce rynkowej to mechanizm współtworzenia przepływu siły nabywczej między podmiotami gospodarczymi, niefinansowymi składającymi się z instrumentów rynków oraz instytucji finansowych, a także zasad, na jakich one działają.

Składniki systemu finansowego:

a)    instrumenty finansowe - depozyty, akcje, weksle, bony skarbowe,

b)    rynki finansowe - rynki, na których przedmiotem obrotu są instrumenty finansowe; np. rynek pierwotny, kapitałowy, pieniężny, bankowy,

c)    instytucje finansowe - banki, domy maklerskie,

d)    zasady - reguły, na jakich składniki systemu finansowego funkcjonują: regulacje prawne, rozporządzenia (zarządzenia), regulacje prawne, normy zwyczajowe.

Funkcje systemu finansowego:

monetarna (kreowanie pieniądza, przepływ pieniądza związany z bieżącymi transakcjami gospodarczymi),

kapitałowa (przepływ pieniądza od podmiotów nadwyżkowych do podmiotów deficytowych),

kontrolna (podmioty wypożyczające środki pieniężne lub je inwestujące chcą mieć wpływ na decyzje podejmowane przez podmioty, którym te środki powiercyły, tak aby zwiększyć prawdopodobieństwo ich odzyskania).

System bankowy jest częścią systemu finansowego i obejmuje całokształt instytucji bankowych, a także normy określające wzajemne powiązania i stosunki z otoczeniem. System bankowy w gospodarce rynkowej jest dwuszczeblowy.

Bankiem państwowym w Polsce jest Bank Gospodarstwa Krajowego.

Dualność systemu bankowego w gospodarce rynkowej:

a)    w nowoczesnej gospodarce rynkowej system bankowy jest dwuszczeblowy,

b)    wyodrębnia się bank centralny i banki komercyjne,

c)    dwuszczeblowy system bankowy wykształcił się w Polsce po 1989 r. w wyniku reform bankowych i ustrojowych,

d)    bank centralny spełnia trzy zasadnicze funkcje: banku emisyjnego, bankiera państwa. Celem działania banków komercyjnych jest maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa dla akcjonariuszy.

2