28405

dominujący - dziennik ma charakter porównawczy, a najważniejszym tematem jest dla Bobkowskiego wolność jednostki i jej antynomie).

Wg autora ("chuligana wolności”, który nie waha się używać dosadnych słów w jej obronie), wolność może być jedynie wolnością jednostki, zatem wszelka zbiorowość z natury rzeczy jest tej wolności zagrożeniem.

O zapiskach Bobkowskiego pochlebnie wyrażali się: Czapski, Jasienica, Łobodowski, Miłosz, Tymon Terlecki, Wierzyński. W Polsce Szkice piórkiem nie są, niestety, powszechnie znane.

Treść:

1940

20    V

Opis Paryża przed ewakuacją. Coraz więcej samochodów chyłkiem wyjeżdża na południe. "W powietrzu wisiały kłamstwo i niedomówienie". Nikt nie przyznaje się przed innymi do wyjazdu. Niemcy są w Arras i Amiens, próbują otoczyć armię belgijską. Zmiany w rządzie, Weygand zastępuje Gamelina, Petain u władzy.

21    V

Wyszło na jaw zupełne nieprzygotowanie Francuzów na atak niemiecki, "tradycji stało się zadość: wszyscy są podniesieni na duchu tym skandalem". Francuzi spodziewają się teraz odwetu na Niemcach (choć nie bardzo wiadomo, w jaki sposób). "Patrząc na nich dziś rano, miałem wrażenie, że każdy z nich jest uosobieniem Marsylianki. Hasłem dnia jest wytrwać (...).

22V

Pogoda. Napływają uciekinierzy z Belgii i z północnych departamentów. Francuzi odebrali Arras. Niemcy często przylatują nad Paryż, ale jeszcze nie bombardują. Tylko wystrzały.

23    V

Francuzi w coraz gorszej sytuacji na froncie. "Niemcy codziennie atakują w innym miejscu, nie licząc się z olbrzymimi - jak piszą w gazetach - stratami”.

24    V

“Nic nowego. (...) kapusta z grochem, Eintopfgericht, z którego Niemcy wyłapują skwarki, czyli nowa taktyka, polegająca na zupełnym ogłupianiu przeciwnika. Pogoda bez przerwy cudowna".

25    V

Sobota. Przyjechała Basia. Kino. Policja urządza obławy i wszyscy muszą postarać się o dowody osobiste. Gliniarze uzbrojeni w broń rodem chyba z 1870 r... przeciwko spadochroniarzom.

26    V

W gazetach krótka notatka, znacząca wiele: 15 generałów pozbawiono dowodzenia, powołano 7 nowych. Sytuacja coraz gorsza. Armia Flandrii odcięta, Niemcy spychają ich do wody.

28    V

"Coraz lepiej". Poddał się bez uprzedzenia Anglii i Francji Leopold belgijski.

29    V