1.Czasoprzestrzeń
przestrzeń czterowyi ni arowa, w której oprócz trzech składowych przestrzennych występuje składowa czasowa.
1.1 Układ inercjalny - definicja.
układ odmesiema. w którym ruch cząstki swobodnej na którą nie działają żadne siły. odbywa się. ze stałą prędkością, a czas i przestrzeli są jednorodne.
1.2 Zasada względności (demokracji) - ogólne sformułowanie.
Dowolne prawo przyrody ma jednakową postać we wszystkich inercjalnych układach odmesieiua, które są równoprawne, równoważne, a podstaw'owre równania fizyki są niezmiennicze względem transformacji z jednego układu do drugiego. Jest to przekształcenie liniowe - cechy charakterystyczne ruchu ciała swobodnego nie mogą zależeć od układu, w którym go opisujemy.
1.3 Zasada korespondencji (odpowiedzialności).
przewidywana każdej teorii kwantowej dotyczącej zachowaiua się jakiegoś układu fizycznego muszą odpowiadać przewidywaniom fizyki klasycznej. Transformacja przyjmuje postać transformacji Galileusza, gdy v punktu w układzie U i prędkość względna układów u dąży .(te ),
zera. Traktując x i t „demokratycznie" otrzyipujęwDfi.i -«/). 1
! t = y4(Ł>Xt,+ł«’—)-
Transformacja odwrotna (zamiana u na-u): t'= A(o)(i-ux-^). A(v)=y(v)
A(u) = 1 = nu).
Po wstawieniu jednego równania do drugiego mamy: y(v)- czynnik Lorentza
U Ji
\ <
1.4 Transformacja Współrzędnych i Czasu (transformacja Lorentza).
Opisuje zależności między współrzędnymi i czasem tego samego zdarzenia w dwóch inercjalnych układach odniesienia wg STW. Niezmiennikiem jest np. masa spoczynkowa, a odległość i czas mogą mieć różne wartości, zależne od prędkości układu odniesienia. Cechą transformacji Lorentza jest niezależność prędkości światła od prędkości układu. Dla małych prędkości TL przechodzi w transformacje Galileusza:
W najprostszym przypadku Jeśli układ (x‘, y*, z1, t') porusza się jednostajnie w kierunku osi x
-2 ~ x’= X~ Ul,
—.y-y. z-z.1- ■ ~
J1-*7 ^
z prędkością v, to transformacja Lorentza ma postać: t - —x
*m-j ~.Y‘y.
gdzicc-prędkość światła w próżni. Ji-^y ,4 ^ t = r dla uproszczenia stosuje się podstawienie: p=v/c ^
1.5 Prędkość pozorna punktu - prędkość nadśwletlna.
Prędkość pozorna- prędkość punktu się zmienia, pomimo że rzeczywisty ruch punktu jest jednostajny. v(tb-ta)
Prędkość ta pozornie zmniejsza się w chwili, gdy mija on obserwatora, w -— ■
Prędkość nadśu ietlna określa przemieszczanie się obiektu fizycznego szybciej niż światło. Prędkość tą (większą od prędkości światła w- próżni) mogą osiągać obiekty nie przenoszące infonnacji ani energii (np. cień, prędkość fazowa fali).