30591

Problem najwłaściwszych rozwiązań projektowych kamieniarki polega na ich dostosowaniu do możliwości, jakie daje określony rodzaj materiału kamiennego. Różnorodność bowiem cech technicznych w rozmaity sposób ogranicza swobodę inwencji projektanta w zakresie profilowania kamiennych elementów architektonicznych, a nawet wyraźnie narzuca konieczność zdecydowanie odmiennego sposobu profilowania przy poszczególnych rodzajach kamienia(l). Chociaż możliwość uzyskania drobnego profilu jest największa w skałach o strukturze drobnoziarnistej, drobnokrystalicznej lub zbitej, nie zawsze jest to uzasadnione - może bowiem w przypadku skał twardych i trudno obrabialnych pociągnąć za sobą koszty niewspółmierne do osiągniętego efektu plastycznego. Natomiast przy stosowaniu kamienia miękkiego i porowatego również należy unikać dużej ilości akcentów architektonicznych - szczególnie poziomych i bogatego profilowania, Zwłaszcza w okręgach przemysłowych, z uwagi na nasilenie procesu wietrzenia.

Ponadto, kamień na elewacji powinien zawsze zajmować położenie zgodne z jego pierwotnym ułożeniem w złożu, gdyż zdolność kapilarnego przepływu wody zmienia się w zależności od położenia kamienia. Często również może występować w kamieniu niewidoczne lub słabo widoczne uwarstwienie, a umiejscowienie kamienia na elewacji w położeniu prostopadłym lub ukośnym do jego położenia w złożu może prowadzić do ścinania, uszkodzeń, a nawet odpadnięcia części elementu. Nie należy także stosować na jednej płaszczyźnie kamieni o różnej porowatości, gdyż prowadzi to do szybszego niszczenia materiału bardziej porowatego i psucia wyglądu elewacji. Warunek określonego położenia wszystkich elementów kamiennych na elewacji powinien być zachowany również ze względów plastycznych, gdyż występują różnice w patynowaniu się poszczególnych elementów w zależności od ich położenia( 12).

Zabezpieczenie kamieni przed przenikaniem wody jest najważniejszym środkiem przeciwdziałającym wietrzeniu. W tym celu należy racjonalnie projektować i wykonywać odwodnienie oraz uodporniać powierzchnie kamienia przed nasiąkaniem wilgocią z wód opadowych przez uszczelnienie i utwardzenie powierzchni wystawionych na działanie atmosferyczne. Służą do tego fluaty, czyli sole kwasu krzemo fluorowodorowego, którymi pociąga się powierzchnie kamieni przy użyciu szczotki lub pędzla. Najczęściej stosuje się fluaty; cynkowy ZnSiF6, magnezowy MgSiFG, glinowy Al2(SiF6)3 i ołowiawy PbSiF6. Działanie ich polega na reakcji z węglanem wapniowym i na wytwarzaniu związków nierozpuszczalnych, zmniejszających poty materiałów kamiennych o lepiszczu wapiennym. Fluaty, jako produkty odpadowe przy wyrobie superfosfatów, są tanie. Działanie ich jest długotrwałe. Są to preparaty trujące. Dla właściwego uszczelnienia powierzclmi kamieni fluatuje się je kilkakrotnie, obniżając nasiąkliwość kamienia do kilku procent. Nie należy jednak doprowadzać do zupełnego zatkania porów, gdyż wtedy powietrze przestaje przenikać przez kamień, co utrudnia wysychanie. Stosowane bywają również inne środki, jak szkło wodne, woda barytowa, mydła, woski, żywice itp. Stosowanie metalowych uchwytów, haków i ozdób przy jasnym kamieniu jest częstym powodem powstawania plam i zacieków i dlatego wszelkie metalowe części powinny być dobrze zaizolowane lub wykonane ze stali nierdzewnej(12).