28460

Mendelson (nieczytelne) (co znaczy oświecać) że termin kultura jest książkowy i jako taki niezrozumiały, to około 1900 roku termin ten byl już w szerokim obiegu, zwłaszcza, że nawet na pewne wypowiedzi Nietschego stawało się to nawet podejrzane Te zastrzeżenia autora „Narodzin tragedii'* wiązać trzeba z rozprzestrzenianiem się globalnego, antypozytywistycznego rozumienia kultury. W jego pozytywistycznym oczywiście kształcie.

Z jednej strony opisowym z drugiej strony jak u rewolucjonistów pozytywnym. Zauważmy, że odrzucenie rozwiązalna problemu samego problemu jeszcze nie likwiduje. Kontynuując socjogenezę filozofii kultury powiedzmy, że filozofia kultury powstała właściwie jako próba odpowiedzi na trudności związane z gwałtownym przystosowaniem się do życia w społeczeństwie przemysłowym i miejskim. A reakcją na tę sytuację mogła by być względnie ucieczka do przodu jak np. u futurystów, będzie uleganie pesymizmowi Schopenhauerowskiego rodu. Bądź by, jak pisano, wobec zlodowacenia duszy upomnieć się o odrodzeiue idealizmu. W tym trzecim kierunku któremu filozofia kultury przydała wiele patosu poszedł Wildeband i twórcy neokantyzmu bretońskiego chodziło głównie o zrozumienie filozofii, bardziej interesowała go filozofia niż kultura. Bretończycy koncentrowali się na badaniu powszechnie ważnych wartości ale materiał do poznania owych wartości dostarczały im liistoryczne nauki o kulturze. To ostatnie przekonanie nawiązuje do bujnego rozwoju liistoriografii kultury, które znamionuje cały XIX wiek, bez względu na to, czy chodzi tu o romantyczną, pozytywistyczną, czy antypozytywistyczną historię kultury. Mówimy dzisiaj o usamodzielnieniu się filozofii kultury, o tego społecznych czyi mikach, oraz o terminie kultury. Zanim scharakteryzujemy główne Tymy zagadnień filozofii kultury wypada jeszcze zastanowić się nad samym znaczeniem „filozofia kultury". Bodajże po raz pierwszy około 1900 roku Leopold Staff posłużył się terminem filozofii kultury w jednej ze swoicli prac na przełomie wieków. Sam termin po raz pierwszy użyty został przez Adama Millera (1779-1829), autora m in. pracy „Elementy nauki o państwie" (1800). Oto w polemice z heglowskim ujęciu państwa opartym na racjonalności człowieka Miller opowiadał się za irracjonalną koncepcją więzi społecznej. Nawiązują do ekonomicznej terminologii wziętej od Adama Smitha, określenia kapitał duchowy używał Miller dla oznaczenia wartości będących podstawią społecznego zrzeszenia Przeciwstawiony rozumności czy racjonalności, kulturze przyznana została rola spoiwa, gdyż to właśnie ona ma silniej od rozumu oddziaływać poprzez swoją spontaniczność i emocjonalność. Zadaniem zatem filozofii kultur>' miało być (nieczytelne) tak pojmowanego kapitału duchowego narodowego i historycznego. Bowiem tego zadania nie może spełnić wg Millera żadna filozofia racjonalistyczna. Należy tu uwypuklić intuicję wg której filozofia kutry nie podlega