Od strony podmiotowej ograniczenie sprowadza się do możliwości objęcia zakresem podmiotowym danego podatku jedynie obywateli, bądź mieszkańców danego państwa. Od strony
przedmiotowej ograniczenie dotyczy tych sytuacji faktycznych lub prawnych, które mają miejsce na terytorium danego państwa, lub też skutki tych sytuacji występują na jego terytorium.
Sens ograniczenia podmiotowego sprowadza się do tego, iż ustawodawstwo podatkowe danego państwa, w zasadzie dotyczy jego obywateli lub mieszkańców. W odniesieniu natomiast do podmiotów zbiorowych czynnikiem decydującym, w zasadzie, jest miejsce siedziby danego podmiotu, w kraju lub za granicą. Związek podmiotowy z władztwem danego państwa pozwala na objęcie obowiązkiem podatkowym zarówno występowanie przedmiotu opodatkowania w kraju jak i za granicą. Tego typu rozszerzenie pola obowiązku podatkowego nazywane jest nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Sens tego określenia wyraża się w tym, iż w przypadku personalnego związku z władztwem państwowym obowiązek podatkowy nie zamyka się w granicach danego państwa.
PODMIOT KRAJOWY
PRZEDMIOT W KRAJU PRZEDMIOT ZA GRANICĄ
Inaczej natomiast przedstawia się możliwość objęcia obowiązkiem podatkowym podmiotów personalnie nie powiązanych z zakresem władztwa państwowego. Nie znaczy to jednakże, iż kategoria ta pozostaje poza zakresem zainteresowania fiskalnego danego państwa. Zainteresowanie fiskalne danego
2