• Tryb kontaktowy, w którym ostrze AFM odgrywa rolę profilometru badającego topografię powierzchni. Nacisk ostrza na powierzchnię wynosi od 10'7 N do 10" N, co powoduje, że obszar kontaktu pomiędzy ostrzem a powierzchnią próbki jest ekstremalnie maty, W tym trybie wykorzystywane są krótkozasięgowe siły oddziaływania międzyatomowego. Pomiędzy atomami na czubku ostrza a atomami próbki zachodzą bezpośrednie interakcje ich sfer elektronowych, a działające na ostrze siły odpychające powodują ugięcie mikrobelki.
• Tryb bezkontaktowy, w którym odsuwając ostrze na odległość 1-10 nm, do obrazowania wykorzystywane są siły dalszego zasięgu, takie jak: siły magnetyczne, elektrostatyczne lub przyciągające siły van der Waalsa. W tej metodzie obrazowania nie mierzy się statycznego ugięcia dźwigni, ale wprawia się dźwignię w drgania o częstości zbliżonej do jej częstości rezonansowej za pomocą piezoelementu. Reakcją na siłę działającą na dźwignie jest zmiana amplitudy i częstości drgań, co jest informacją pozwalającą uzyskać obraz131.
• Tryb kontaktu przerywanego, w którym belka jest wprowadzana w drgania
na tyle blisko powierzchni, że poza siłami długozasięgowymi znaczenie mają również siły krótkozasięgowe: ostrze cyklicznie uderza w
powierzchnię.
Dźwignie mogą być wytwarzane wraz z ostrzem lub ostrza są do niej przyklejane. Typowe dźwignie mają długość od 100 do 500 pm, stałe sprężystości 0,01 -1 N/m i częstości rezonansowe w zakresie 3 - 500 kHz.
Za pomocą mikroskopu sił atomowych można uzyskać mikroskopowe mapy opisujące zarówno ukształtowanie powierzchni, jak i jej właściwości fizyczne, takie jak: tarcie, adhezja, rozkład ładunku elektrostatycznego, przewodność elektryczna, struktura domen magnetycznych czy przewodność termiczna. AFM umożliwia także obrazowanie ścian domenowych w ferroelektrykach. Przeprowadzenie pomiaru zwykle nie wymaga skomplikowanych procedur przygotowania badanej próbki (w porównaniu z innymi metodami
mikroskopowymi) i może być dokonane zarówno w powietrzu, jak i w cieczy czy w próżni. Dzięki temu np. w biologii staje się możliwe obrazowanie
i badanie właściwości żywych komórek w ich naturalnym ciekłym środowisku, co jest utrudnione
w przypadku szeroko dotychczas stosowanej mikroskopii elektronowej.
3. Wykonanie badań, wyniki.
Do badań posłużyły nam 2 próbki: siatka dyfrakcyjna oraz stal szorstka. Każdy z elementów umieszczaliśmy kolejno pod mikroskopem i po ustawieniu odpowiednich parametrów obserwowaliśmy topologię danego obiektu.
SIATKA DYFRAKCYINA
Siatka dyfrakcyjna -badanie po osi X_
siatka dyfrakcyjna | ||||
skanjnml |
NX |
NY |
prędkość |
nm/s |
30000x30000 |
400 |
400 |
8000 |
16000 |