32702

•    Erazm z Rotterdamu - [XV/XVI w.] wspólnota chrześcijańska pojednawcza i arbitrażowa, antytureckie zjednoczenie państw (Marcin Luter]

•    Liga Święta - papież Juliusz II (wyparcie Francuzów z Włoch], cesarstwo, Hiszpania, Anglia, Wenecja, później przeciwko Turkom.

•    Unia Polski z Litwą - ważna dla Europy środkowo - Wschodniej, unifikacja na drodze układów i aktów (nie podbojów i podporządkowania], wielonarodowa, wielowyznaniowa, obronna

•    Wieli Plan - (XVI/XVII w.] Król Francji Henryk IV, Maksymilian Sully, wspólnota państw europy (bez Rosji i Turcji], równe traktowanie członków, jednoczenie wyznań chrześcijańskich, wolny handel, konfederacja obronna, 15 państw. Rada Europy (równowaga sil, armia, rozwiązywanie sporów]

•    William Penn - (XVII w.] „O obecnym i przyszłym pokoju w Europie" model wewnętrzny państwa przeniesiony na grunt stos. M-narodowych, związek państw Europy, równouprawnienie członków i ochrona prawna [parlament]

•    Charles de Saint Pierre - (XVII/XVIII w.) " Projekt ustanowienia wieczystego pokoju ", wieczysty pokój monarchów, cedowanie przez nich pewnych uprawnień na Senat Europejski, republika chrześcijańska (sprawy polityki, finansów, militarne, spory], wspólny handel i ambasadorowie, wpływy uzależnione od dochodów państw

•    Federacja Europejska - [XVIII w.] Stanisław Leszczyński, unia powszechna wszystkich chrześcijańskich państw kontynentu, rozwiązywanie sporów, oparta na doświadczeniach federalizmu niderlandzkiego

•    J. J. Rousseau - sojusz wolnych narodów, umowa obywateli, zasady wolności i równości, rozwiązywanie sporów wspólnie

•    Wolter - „Europa" zastąpi państwa narodowe, republika ludzi o podobnych upodobaniach, równowaga sił (lekceważenie różnic narodowych, utopia]

•    Immanuel Kant - rozum społeczeństwa i jego samodoskonalenie się, przymierze ludów w republice ogólno kontynentalnej, równość i godność członków, dobrowolne stowarzyszenie państw „Związek Pokoju", prawny zakaz wojny, likwidacja stałych armii, brak mieszania się państw w sprawy innych państw, współdziałanie zewnętrzne.

•    Generalna Konfederacja - Józef Kajetan Skrzetuski, liga państw (bez Rosji], Sejm Generalny (rola władcza i arbitrażowa], wyrzeczenie się wzajemnych pretensji przez członków, współpraca

•    Jeremy Bentham - połączenie wszystkich narodów cywilizowanych, prawo międzynarodowe, likwidacja polityki kolonialnej, redukcja armii. Wspólny Trybunał, armia [obrona i egzekwowanie wyroków trybunału]

•    (Reformacja, zjednoczenie chrześcijańskie Europy bez racji bytu, jedność chrześcijańska a świeckie wartości, rywalizacja odłamów chrześcijaństwa, konflikty państw [wojna 30 letnia]

4. Od Rewolucji Francuskiej do I Wojny światowej

•    Napoleon Bonaparte - siłowe jednoczenie państw, ekspansja francuska, idea konfederacji państw kontynentu pod przewodnictwem Paryża, regulacja praw (Kodeks] i oktrojowane konstytucje, w efekcie zwiększenie podziałów (po klęsce postulat tworzenia „rodziny narodów"]

•    Okres Świętego Przymierza - pomoc wzajemna, zasady religijne, nadzór nad Europą za pomocą trybunału międzynarodowego, wskrzeszenie średniowiecznej jedności, doraźne porozumienia i kongresy, zabezpieczenie przed rewolucjami, idea luźnego związku konfederacyjnego (Polski postulat unii panslawistycznei - Staszic. Czartoryski. Jastrzębowski -projekt Konstytucji Europyl

2