Teza 5. Pouivfik.il LeonaXIII i PfusX . Leon XIII, uczony, polityk i społecznik, panował w latach 1878 - 1903. Udało mu się wyprowadzić Kościół z izolacji i sprawić, że zaczęto słuchać tego, co mówi papież. Uważał więc, że papiestwo jest nadal rozjemczą czy nawet sądowniczą instancją świata. Nawoływał Katolików do korzystania z ich wolności, z powodu czego część ludzi mówiła, że mają papieża - masona. Wyróżniał się troską o naukę i kształcenie kleru, misje parafialne i dobroczynność. Zwalczał włoski ruch rewolucyjny, występował przeciw antykościelnemu ustawodawstwu Piemontu, gdy zajęto Ferugię, podzielał poglądy zawarte w Syllabusie. Zapowiedział obronę wartości duchowych i moralnych oraz obronę rodziny. Udało mu się zakończyć kulturkampf w Prusach.
Pius X wybrany na konklawe w 1903 roku. reformator i święty, zajął się oczyszczaniem życia kościelnego z błędów. Chciał aby: w życiu publicznym powrócić do zasad katolickich, a w życiu kościelnym do ładu i porządku. W nowościach widział zło, kolejne zarzewie niepokoju. Współpracowników dobierał sobie pod kątem ich duchowych wartości, często brał ich z zakonu.
Kulturkampf (prawa majowe) -inaczej wojna kulturowa. Walka liberalnego państwa z Kościołem o kulturę czyli tak naprawdę chęć podporządkowania Kościoła państwu najbardziej wyrazista w Prusach w latach 1873 - 1878. Za początek uznaje się opublikowany w prasie list Bismarcka z 1871 roku „przeciw klerykalnej frakcji". Bismarck chciał rozdziału kościoła od państwa i od szkół. Ustawy te, wydane od 11 do 14 maja 1873 roku nazywamy prawami majowymi stworzono by poddać Kościół pod ścisły nadzór państwa. Cztery główne ustawy były to:
Ustawa (z 11 V) o wykształceniu duchownych i obsadzaniu stanowisk kościelnych uzależniała objęcie kościelnego urzędu od posiadania obywatelstwa niemieckiego, zdobycia wykształcenia w szkołach niemieckich i uzyskania zgody władzy państwowej.
Ustawa (z 12 V) o kościelnej władzy dyscyplinarnej i ustanowieniu królewskiego trybunału do spraw kościelnych wykluczała jakąkolwiek władzę kościelną nie-niemiecką (papież, kongregacje rzymskie) od wykonywania uprawnień nad niemieckimi katolikami.
Ustawa (z 13 V) o stosowaniu kościelnych kar ograniczała Kościół w ich nakładaniu, znosiła wszelkie sankcje kościelne za zawieranie małżeństw cywilnych i unieważniała wielką ekskomunikę za odrzucanie dogmatu o nieomylności papieża.
Ustawa (z 14 V) o występowaniu z Kościoła katolickiego przyjmowała oświadczenie o tym fakcie za wystarczające, jeżeli przyjął je sąd ziemski.