ksiąg liturgicznych. W 1473 roku bracia przybyli do Polski i osiedlili się w Chełmnie, gdzie prowadzili szkolę miejską i kopiowali książki;
-przepisywaniem ksiąg zajmują się również żeńskie klasztory w:
♦ Anglii (Zakon św. Brygidy);
♦ Niemczech;
♦ Francji.
KONIEC ŚREDNIOWIECZA:
-pisarze świeccy.
Najważniejsze ośrodki pisarskie i biblioteczne (obok już wymienionych) to klasztory w:
4 Bobbio, Pomposie,Weronie (Włochy);
4Luxeuil, Tours (Francja);
♦ Kordobie, Ripoli (Hiszpania);
♦ Sankt-Gallen (Szwajcaria);
♦ Ratyzbonie, Kolonii,Lorsch, Fuldzie, Moguncji, Magdeburgu (Niemcy);
♦ Kells, Durrow, Canterbury, York, Durham (Wyspy Brytyjskie);
♦ Salzburgu (Austria);
4 Reichenau (Czechy).
POLSKA:
X i XI w.
-mecenat nad kulturą piśmienną sprawowało państwo, np. siedziby książęce w Gnieźnie i Krakowie były ośrodkami dziejopisarstwa, które pełniło też rolę literatury politycznej.
XI i XII w.
-mnisi i klerycy kopiują w klasztorach i szkołach katedralnych.
XIV i XV w.
-skryptoria cechowe, mieszczańskie;
-szkoły rękopiśmiennicze (np. krakowska, płocka);
-nauczyciele, studenci, urzędnicy miejscy, niższy kler.
Miejscowości, w których wytwarzano książki:
♦głównie okolice Krakowa i Wielkopolska;
♦ Płock (pojawił się w połowie wieku XII ośrodek, gdzie od XIII w. powstawały pierwsze cenne zabytki rękopiśmiennicze);
♦ Łysa Góra;
♦ Piotrków;
♦ Sandomierz;
♦ Lublin;
♦Tyniec;
♦ Poznań;
♦ Kołobrzeg;