34214

KONCEPCJE HERM ENEUTYCZNE

Wilhelm Dilthey ( 1833-1915)

Interpretator wy suka się na pierwszy plan - musi być podobny porównywalny z autorem -spełnienie tego warunku umożliwia rozumienie.

Struktura musi być szeroka, aby interpretator mógł nawiązać więź duchowa z autorem tekstu. Interpretator jest w stanie zrozumieć więcej niż sam autor.

Rozumienie ma charakter kreatywny. Inerpreatotar nie przenosi się w osobę autora, ale zostaje sobą. Wnosi do interpretacji swoją nadwyżkę sensu - poprzez nią jest bardziej kreatywny, twórczy, potrafi więcej zrozumieć niż sam autor. Aby tego dokonać musi przeżyć - następcze przezywanie wiodące do odpowiedniego ujęcia sensu tekstu.

Hermeneutyka rozumiejąca - celem jest rekonstrukcja kultury. Zmierza do ukazania sensownej struktury życia ludzkiego w określonym czasie (epoce). Zmierza do ukazywania życiowych znaczeń. Nie ustala związków przyczynowych prawidłowości czy związków.

H.G Gadamer (1900- 2002)

•    Dla Gadamer cały ciężar interpretacji powinien spoczywać na autorze wypowiedzi.

Sytuacja hermeneutyczna ukształtowana przez dziejową świadomość jest określana przez fakt, że interpretator zawsze pozostaje w obrębie pewnej tradycji, ta tradycja wyznacza horyzont rozumienia interpretatora.

•    Przesąd wyznaczony przez ową tradycję kieruje rozumieniem interpretatora.

Rozumienie skierowane na sens tekstu, tego, co w tekście jest zakładane. Dystans dziejowy sprawia, że rozumienie jest, pośredniczeniem miedzy tym, co było a tym, co jest. Autor wypowiedzi i interpretator są zanurzeni w dziejach, ale każdy w innym momencie. Rozumienie jako pośredniczenie między przeszłością a teraźniejszością.

•    1960 opublikował „Prawda i metoda” - koncepcja hermeneutyki.

•    Rozumienie ma charakter bytowy, określa istotę człowiek. „Prawda świadczona w rozumieniu przydarza się człowiekowi”.

D. Gierulanka bada proces odbioru tekstu „czytanie przez okienko”(eksperyment). Odczytywanie słów - wstępna faza w czytaniu tekstu (czytający ocenia słuszność myśli, wraca coś wstecz itp.). Sens tekstu współkonstytuje odbiorca. Rozum tekstu zależy od aktywności odbiorcy. Czytelnik jest aktywny, wykonuje wiele czynności interpretatywnych, które wiodą do rozumienia tekstu. Czytelnik nadaje sens interpretując tekst. Te badania mają znaczenie dla nauczania - uczniowie są aktywni, starają się zrozumieć jego sens, SA twórczy w odbiorze.

B. Śliwerski - zastosowanie hermeneutyki do badań w pedagogice. Zawsze jesteśmy interpretatorami teorii koncepcji, wnosimy własne sensy. Podejście hermeneutyczne pozawala na wyjście poza intencje autorów. Znaczenie zjawisk pedagogicznych jest wyznaczone przez osoby, które analizują zjawiska. Celem analizy hermeneutycznej jest zdemaskowanie wiedzy milczącej, mistyfikacji.

Śliwierski mówi o fazach pracy z tekstem pedagogicznym:

•    Interpretacja wstępna - następuje weryfikacja tekstu, sprawdzamy czy tekst jest autentyczny, interpretator uświadamia sobie własne przedrozumienie tekstu,

•    Interpretacja zawartości tekstu - dokonanie analiz semantycznych i syntaktycznych na zastosowaniu logiki, dostrzeżenie sprzeczności w tekście, interpretator zalicza je do własnych błędów