35044

ustawodawcę za doniosłe społecznie i wymagające prawnej regulacji. W ujęciu polskiej konstytucji można również wyodrębnić tzw. materie konstytucyjne, tj sprawy, które musza być regulowane ustawowo, co w praktyce oznacza niedopuszczalność regulowania ich drogą rozporządzeń. Należą do nich tak fundamentalne kwestie jak np. wybory do organów władzy ustawodawczej, prawa i wolności obywatelskie, ciężary publiczne (podatki).

Ustawy nie stanowią jednorodnej grupy aktów prawnych: prócz zakresu przedmiotowego różnicuje je szczególny tryb uchwalania i wymogi co do kworum (np. ustawy budżetowe).

Zgodnie z art. 91 ust. 2 Konstytucji RP ratyfikowane umowy międzynarodowe podlegają bezpośredniemu stosowaniu, chyba że jest to uzależnione od wydania ustawy. Ratyfikowane umowy międzynarodowe są zatem źródłem prawa wewnętrznie obowiązującego, co dotyczy umów, które ustanawiają praw^pa i obowiązki dla obywateli. Ratyfikacja to inkorporacja umowy międzynarodowej do krajowego porządku prawnego. W Polsce ratyfikacji dokonuje Prezydent RP, przy czym warunkiem ratyfikacji niektórych umów, dotyczących spraw wskazanych w Konstytucji (np. uczestnictwo Polski w organizacjach międzynarodowych) jest uzyskanie uprzedniej zgody parlamentu wyrażonej w ustawie.

Rozporzedzenia to akty prawne wydawane przez upoważnione do tego organy władzy wykonawczej: Prezydenta², Radę Ministrów\ Prezesa Rady Ministrów, ministrów oraz przez Krajowa Radę Radiofonii i Telewizji. Rozporządzenia to niesamodzielne akty prawne w tym znaczeniu, że mogą być wydane na podstawie ustawy i mogą normować tylko te zagadnienia, które zostały przez ustawodawcę przekazane do uregulowania organom władzy wykonawczej. Akt władzy wykonawczej musi być zgodny z aktem w^pyższego rzędu, czyli nie może w sposób odmieimy od ustawy normować spraw będących przedmiotem regulacji. Rozporządzenia są wydawane na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powiimo określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ upoważniony do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji, w które wyposaża go ustawa, innemu organowi.

Akty prawa miejscowego są wydawane przez uprawnione do tego organy administracji rządowej ogólnej i specjalnej oraz organy samorządu terytorialnego. Ceclią charakterystyczną omawianych źródeł prawa powszecluiie obowiązującego jest to, że ich zakres obowiązywania ograniczony jest do obszaru działania organu, który taki akt prawny wy'dal Może to być

* W Konstytucji RP Prezydent zaliczony jest do organów władzy wykonawczej, minio iż w tym zakresie jego faktyczne kompetencje są ograniczone.