- Ze strony pracodawców - właściwy statusowo organ organizacji pracodawców w imieniu zrzeszonych w tej organizacji pracodawców.
Prawo wystąpienia z inicjatywą zawarcia układu ponadzakładowego, zarówno pierwszego, jak i kolejnego (w razie rozwiązania układu), przysługuje:
- Organizacji pracodawców uprawnionej do zawarcia układu ze strony pracodawców.
- Każdej ponadzakładowej organizacji związkowej reprezentującej pracowników, dla których ma być zawarty układ.
Przymiot reprezentowanej ponadzakładowej organizacji związkowej posiada podmiot zrzeszający:
- Więcej niż 300.000 członków będących pracownikami, jeśli jest ogólno krajowym związkiem zawodowym, federacją bądź konfederacją,
- Co najmniej 10% ogółu pracowników objętych zakresem działania statusu, nie mnie jednak niż 10.000 pracowników, lub
- Największą liczbę pracowników, dla których ma być zawarty określony układ ponadzakładowy.
Układ o charakterze ponadzakładowym zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły nad nim rokowania, bądź co najmniej wszystkie reprezentowane organizacje związkowe, uczestniczące w rokowaniach. Rozwiązanie to w pewnym zakresie zmniejsza niebezpieczeństwo blokowania rokowań układowych.
W pionie państwowym: Nie ma obowiązku zawarcia układu zbiorowego pracy. Jeżeli zatrudnianych jest 20 pracowników, to zasady muszą być zawarte w regulaminie- jeśli nie ma układu. Istnieje obowiązek podjęcia negocjacji nad zawarciem układu zbiorowego pracy. Układ ma zawierać system wynagrodzeń, przy 20 pracownikach układ musi posiadać uchwalony system wynagrodzeń.
Wyrok TK:
- z przepisu art. 59, ust K wynika, wymóg zagwarantowania związkom zawodowym i organizacją pracodawców:
a. prawo występowania z inicjatywą zawarcia układu zbiorowego
b. prawo uczestniczenia w rokowaniach dotyczących układu zbiorowego
c. swoboda podejmowania decyzji w sprawie związania się wynegocjowanym układem (możliwość bycia w układzie)