—> jeżeli określony termin należy do terminów specyficznych u określonej dziedzinie wiedzy lub praktyki społecznej, to należy przyjąć, iż termin ma takie znaczenie, jak w tych dziedzinach (dyrektywa znaczenia specjalnego)
kolejność stosowania w/w dyrektyw:
1. dyrektywa języka prawnego
2. dyrektywa języka prawniczego
3. dyrektywa języka specjalnego
4. dyrektywa języka potocznego
Znaczeniem literalnym normy lub jej fragmentu jest jej znaczenie potoczne, a jeśli odstąpiono od tego znaczenia nadając normie znaczenie prawne lub specjalne, to znaczeniem literalnym jest właśnie to znaczenie
-> Zasada pierwszeństwa wykładni językowej i zasadzie pomocniczości wykładni systemowej i funkcjonalnej w krajach naszego kręgu cywilizacyjnego.
-> Można odstąpić od znaczenia językowego tylko wtedy gdy uzasadnimy powołaniem się na jakieś ważne racje prawne, społeczne, ekonomiczne i moralne.
Okoliczności, które pozwalają interpretatorowi, w szczególnie ważnych okolicznościach, odstanie od sensu językowego przepisu:
-» wykładnia językowa prowadzi do ad absurdum
—> wykładnia prowadzi do rozstrzygnięcia, które w świetle powszechnie akceptowanych wartości musi być uznane za rażąco niesłuszne lub niesprawiedliwe;
—> sens językowy jest ewidentnie sprzeczny z fundamentalnymi wartościami konstytucyjnymi;
—> oczywisty błąd legislacyjny
Wszystkie w/w przypadki to tzw. argument konsekwecjonalistyezny -argument pozwalający odrzucić pewne tezy czy decyzje ze względu na wynikające z nich konsekwencje, [tylko rażąca kolizja pozwala odstąpić od znaczenia językowego]
—> Ustalając znaczenie językowe przepisu należy brać pod uwagę inne przepisy> prawne, wolę prawodawcy oraz cel regulacji prawnej (reguła harmonizowania kontekstów) - zakaz ustalania znaczenia literalnego z pominięciem kontekstu systemowego i funkcjonalnego.
—> Wykładnia powinna zasadniczo pozostawać w ramach możliwego znaczenia słownikowego — wykładnia nie powinna mieć charakteru prawotwórczego
—> Różnym zwrotom nie należy nadawać tego samego znaczenia — zakaz interpretacji synonimicznej
—» Tym satnym zwrotom nie należy nadawać różnych znaczeń - zakaz interpretacji homonimicznej