Sylwa: obok prozaicznych zapisków z życia codziennego autora rękopisu przeważały teksty o charakterze literackim bądź refleksyjnym, rozmaite wspomnienia, zapiski rodzimie. Były również zbiorami zasłyszanych, przepisów kulinarnych, wierszy z okazji narodzin potomka, zaręczyn, uroczystości ślubnej i weselnej, żałoby rodzinnej.
1. Jakub Teodor Trembecki Wirydarz poetycki
2. Hieronim Morsztyn Sumariusz
3. Wacław Potocki Ogród ale nie plewiony
Kapmlarz: rodzaj księgi gospodarczej, w której zapisywano wydarzenia rodzimie i domowe, plotki sąsiedzkie, uroczystości towarzyskie, dowcipy, anegdoty. W odróżnieniu od diariusza zapiski prowadzone okazjonalnie. Zawiera informacje o pochodzeniu rodziny, pokrewietistwach i powinowactwach, o aktualnych zdarzeniach rodzinnych, zasługach wojennych, podróżach i służbach dworskich piszącego. Autor jest postacią pierwszoplanową syn podejmuje często opowieść po ojcu
1. Kasper Michałowski zwięzłe notatki dokumentujące daty wydarzeń rodzinnych, publicznych, lokalne sensacje.
2. Teodor Jewłaszewski Pamiętnik. ..nowogrodzkiego[xxisędka
Itinerariiiin: plan. dziennik, opis podróży, wędrówek
1. Maciej Rywocki Księgi Peregrynacje
2. Andrzej Zbylitowski Droga do Szwecyjej
3. Marcin Borzymowski Morska nawigacja do Lubeka
Emblemat: utwór, który łączy tekst literacki z obrazem. Celem emblematu było wyszukanie związków
pomiędzy słowem a obrazem, na zasadzie intrygującej gry znaczeń, enigmatycznego rebusu, a następnie wyjaśnienie ich związku treściowego w subskrypcji.
1 • Zbigniew' Morsztyn Etnblemata
2* Stanisław Herakliusz Lubomirski Adverbia morałia
3. Mikołaj Rej Zwierzyniec
Pieśń: gatunek literacki poezji lirycznej, cechuje go uproszczenie budowy, prosta składnia, układ stroficzny, występowanie refrenów. Charakter pieśni wynika z jej związków z muzyką ułatwia ukształtowanie melodii. Pieśni są zróżnicowane pod względem tematycznym, wyróżniamy pieśni Polsce występują głównie Dumy żołnierskie. Pieśni te układany były w konwencji literackiej lub w konwencji pieśni dziadowskich.
1. Karol Badecki Nowe peiśni dworskie
2. Szymon Zimorowic Roksolanh
3. Ks. Hiacynt Przetocki Noc żałosna wielkopiątkową
Waleta: utwór poetycki o charakterze religijnym, wyrażający żal z powodu rozstania się z bliskimi, z osobą ukochaną, domem rodzinnym, ojczyzną. Ganuiek popularny w literaturze staropolskiej, nawiązujący do literamry antycznej.
1. Wespazjan Kochowski Żałosna waleta za odjeżdżającym Janem Kazimierzem
2. Kasper Miaskowski Waleta wloszczonowska
3. Zbigniew Morsztyn Na pożegnanie
Elepa pokutna: gatunek liryczny o charakterze refleksyjnym. Jest to utwór o treści poważnej, refleksyjny, utrzymany w tonie smutnego rozpamiętywania lub skargi, dotyczący spraw osobistych lub problemów egzystencjalnych.
2