28933

-    polityka - nie jest ani moralna, ani niemoralna; liczy się jej skuteczność; nie można być moralnym w niemoralnej epoce

-    ludzie powinni przede wszystkim bać się władcy, dopiero później go miłować

-    okrucieństwo we właściwych rozmiarach i we właściwym czasie jest cnotą książęcą

-    idealny polityk - realista, potrafi określić wykonalność, odróżnia coś przypadkowego od konieczności (necessita), potrafi wykorzystywać okazję (occasione - przyrównanie do przechodzącej kobiety)

-    monarcha jest bezwzględny, ale tylko wobec tych. którzy spiskują przeciw władzy, unika totalnego terroru

-    protektor ludu (rzemieślników, bankierów, kupców, dzierżawców)

-    stan równowagi sił społecznych - polityka monarchy wiązania z sobą jak najszerszych kręgów obywateli

-    społeczna funkcja religii - pozytywna, gdy kształtuje cnoty obywatelskie; musi się wyzbyć ambicji politycznych (krytyka cluystianizrnu i papiestwa), być religią państwową i obywatelską

-    absolutyzm monarszy programem stworzenia silnego narodowo państwa

-    dyktatura rządem przejściowym -> następnie model państwa trwałego, którym jest republika -gwarantuje trwałość ustroju i lepiej chroni powszechną wolność

-    republika powinna łączyć elementy rządów monarchicznych, arystokratycznych i demokratycznych

-    pojęcie ludu - bogate i średnie mieszczaństwo; rząd ludu jako przewaga polityczna warstw naj zamożniej szych

-    polityka popierania produkcji i handlu, wpajanie nawyku oszczędzania, dbanie o nietykalność własności poddanych

-    gwarantem prawo i silna armia narodowa

-    człowiek jest kowalem własnego losu

BOD1N doktryna suwerenności władzy państwowej (1530-15%)

• humanista i prawnik

-    „Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej” krytyka monarchomachów (kwestionowanie absolutyzmu królewskiego) oraz polemika ze zwolennikami despocji („Książę" Machiavellego)

-    doświadczenie jest punktem wyjścia badania

-    metoda historyczna w badaniach nad prawem oraz metoda prawno-porównawcza (zgłębienie prawidłowości procesów rozwoju)

-    państwo - sprawiedliwy rząd nad wieloma rodzinami i nad tym, co jest dla nich wspólne, z władzą suwerenną na czele -> sprawiedliwość oznacza respektowanie prawa bożego i naturalnego; Rodina jest podstawową komórką życia w państwa, fundamentem i wzorcem

-    suwerenność - cecha władzy państwowej; niezależność od kogokolwiek z zewnątrz oraz niezawisłość od poddanych; niepodzielna (najbardziej naturalnym ustrojem jest monarchia)

-    wyłączność prawodawcza - tylko do władzy państwowej należy moc tworzenia i znoszenia prawa

-    prawe rządzenie - stanowienie takiego prawa przez suwerena, które jest zgodne z prawem bożym i naturalnym

-    nawet gdyby monarcha postąpił wbrew zasadom prawnego rządzenia, poddani nie mogą czynnie wystąpić przeciw niemu

-    idea nietykalności własności, która wynika z praw wyższych [skrajność - król nie powinien pobierać podatków]

-    przeświadczenie o stabilności sojuszu francuskiego mieszczaństwa z monarchą

-    stratyfikacja oparta na stosunku lennym; przywileje w ręku suwerena

-    królowi można stawić jedynie bierny opór (np. podanie się do dymisji)