• Prawo do samodzielnego ustalenia swej struktury organizacyjnej
• Prawo do określenia warunków przyjmowania i usuwania członków
• Prawo do określania praw i obowiązków członków
• Prawo do ustanowienia trybu powoływania organów reprezentujących
• Prawo do kontaktowania się zanalogicznymi związkami za granicą
a Majątkowe
• Prawo do posiadania odpowiedniej bazy materialnej (budynki i sprzęty)
• Prawo do własności majątku ruchomego i nieruchomego niezbędnego do realizacji funkcji religijnych
• Prawo do wytwarzania przedmiotów i artykułów służących wyznawcom do celów kultowych i praktyk religijnych
• Prawo do ustalania i pobierania składek, przyjmowania ofiar i datków pieniężnych oraz opłat za usługi religijne
• Prawo do korzystania z pomocy finansowej od państwa
2.3 Gwarancje wolności sumienia i wyznania
Gwarancje dzielimy na bezpośrednie (nadają uprawnieniom wynikającym z wolności sumienia i wyznania charakter norm prawnych, m.in. zobowiązania prawne państwa powstające w wyniku zawarcia umów międzynarodowych i członkostwa w ONZ. Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, w UE) i pośrednie (przyjęcie zasad instytucjonalno-prawnych, np. neutralność władz państwowych wobec religii. równouprawnienie obywateli). Gwarancję jest też instytucja Rzecznika Praw Człowieka, istnieje możliwość zaskarżenia decyzji administracyjnych naruszających zasadę.
Też: zasada rozdziału kościoła i państwa, zasada równouprawnienia wszystkich związków wyznaniowych i wyznań.
2.4 Granice zasady wolności sumienia i wyznania
„Wykonanie praw naturalnych każdego człowieka nie ma innych granic niż te. które zmierzają do zapewnienia innym członkom społeczeństwa korzystania z takich samych praw" Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789r.
„Wolność uzewnętrzniania wyznania lub przekonań może podlegać jedynie takim ograniczeniom, które są przewidziane przez ustawę i konieczne w społeczeństwie demokratycznym z uwagi na interesy bezpieczeństwa publicznego, ochronę porządku publicznego, zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób." Konwencja rzymska, art. 9 ust.2
1 Historyczne kształtowanie się zasady
a Starożytność - Zasadę wolności sumienia i wyznania wprowadził edykt mediolański z 313 r., jednak od roku 380 kiedy chrystianizm stał się religią państwową zaczęto dyskryminować mniejszości, tj. pogan i heretyków co potwierdzał wydany w Konstantynopolu edykt z 391 roku, który zakazywał kultu pogańskiego na terenie całego cesarstwa; heretykom ograniczano prawa i prześladowano ich.
b średniowiecze - głęboko nietolerancyjne. W Niemczech cesarz Fryderyk II karał śmierdą za odrzucenie wiary chrześcijańskiej. W XIII w. ustanowiono świętą Inkwizycję która heretyków i